Przemyslaw Przybylski 
Młodzi luzie z pokolenia Z lubią mieć oszczędności, ale także aktywnie szukają dodatkowych dochodów. Starsze pokolenia są bardziej bierne i zachowawcze, ale także bardziej oszczędne – wynika z najnowszego badania banku Credit Agricole.
Credit Agricole przeanalizował różnice pokoleniowe w postawach Polaków do zarządzania finansami i oszczędzania. Pod lupę wzięte zostały pokolenia Z (16-25 lat), Y (26-40 lat), X (41-55 lat) oraz Silver (56-75 lat). Z badań widać wyraźnie, że najmłodsze pokolenie ma zupełnie inne podejście do zarządzania finansami niż seniorzy.
Młode osoby biorą sprawy w swoje ręce. Częściej niż inne pokolenia sprzedają ubrania i domowe sprzęty zamiast je wyrzucić (66 proc.), podczas gdy nie robi tego aż 69 proc. Silversów – ci najczęściej gromadzą zepsute sprzęty w celu ich naprawy. Młodzi także zdecydowanie częściej zmieniają lub podejmują dodatkową pracę, żeby dorobić (63 proc.). Jednocześnie mają mniejszą chęć do ograniczania wydatków. Niemal jedna piąta Zetek nie widzi takiej potrzeby, podczas gdy wśród seniorów niemal wszyscy (91 proc.) są przekonani, że trzeba ograniczać wydatki.
– Wyniki naszego badania wskazują na wyraźne różnice w stylach życia, charakterystycznych dla różnych pokoleń. Młodzi lubią mieć pieniądze i z nich korzystać. Potrafią brać sprawy w swoje ręce i aktywnie zabiegają o dodatkowe pieniądze na koncie. Starsi są ostrożniejsi i bardziej pasywni – mówi Hanna Niemiec-Kłak, manager Zespołu Produktów Oszczędnościowych w Credit Agricole.
Badanie wykazało sporą różnicę w podejściu do oszczędzania. Silversi twierdzą, że nie są w stanie oszczędzać tyle, ile by chcieli (76 proc.), a ponad połowa (56 proc.) z nich uważa, że nie jest w stanie oszczędzać w ogóle. Jeśli udaje im się odkładać pieniądze, najczęściej robią to na tzw. wszelki wypadek (63 proc.). Rzadziej wskazują inne cele: remont (19 proc.), emerytura (19 proc.), wakacje (19 proc.).
Aż dwie trzecie Zetek ma jakieś oszczędności. Choć zapewne oszczędności te nie są bardzo duże, to właśnie pokolenie Z najbardziej aktywnie szuka informacji o oszczędzaniu (59 proc.), pomnażaniu oszczędności (53 proc.) i inwestowaniu (55 proc.). Oprócz podobnych celów oszczędzania jak inne pokolenia (bez wyraźnego celu, na wszelki wypadek – 51 proc. i 28 proc.), Zetki częściej oszczędzają na kursy, szkolenia (16 proc.), zakup związany z hobby (13 proc.) oraz sprzęt elektroniczny (13 proc.)
– Młodzi lepiej rozumieją, że oszczędzać można niezależnie od tego ile się zarabia, bo oszczędzanie nie polega na rezygnowaniu z wydatków, lecz na umiejętnym zarządzaniu budżetem, nawet jeśli jest to budżet niewielki, a tak jest prawdopodobnie w przypadku pokolenia Z. To jest pewien nawyk, którego można i warto się nauczyć – komentuje Hanna Niemiec-Kłak. – Osoby, które aktywnie szukają podpowiedzi jak efektywnie oszczędzać, chcą to robić systematycznie i długoterminowo. Traktują oszczędzanie jako pewnego rodzaju inwestycję na przyszłość i nie odczuwają tego jako niedogodności.
Wśród najpopularniejszych strategii oszczędnościowych wśród wszystkich pokoleń wciąż dominuje szukanie rabatów i promocji, nawet jeśli to wymaga czasu i wysiłku. Sięga po nie 81 proc. Zetek i 82 proc. Silversów. Młodzi także chętniej sięgają po aplikacje, żeby sprawdzać i kontrolować wydatki (54 proc.), w przypadku Silversów to 41 proc. Jednocześnie jedna czwarta młodych nie wie, czy dobrze planuje swoje finanse lub po prostu tego nie robi. To spory przeskok w stosunku do najstarszego pokolenia, w którym aż 87 proc. osób deklaruje planowanie finansów.
Credit Agricole od kilku lat regularnie bada postawy Polaków związane z oszczędzaniem i zarządzaniem finansami. Od 2020 r. prowadzi także kampanię „Wyzwanie Oszczędzanie” i zachęca Polaków do mądrego gospodarowania domowym budżetem i skuteczniejszego oszczędzania. W ramach kampanii bank zbudował sześciotysięczną społeczność na Facebooku oraz uruchomił portal Wyzwanieoszczędzanie.pl, który gromadzi najlepsze praktyki dotyczące mądrego gospodarowania pieniędzmi. Powinien go odwiedzić każdy, kto poszukuje inspiracji i motywacji do oszczędzania.
*Badanie CAWI zrealizowane w sierpniu i wrześniu 2023 roku, na panelu badawczym Ariadna, N=1619, próba ogólnopolska, reprezentatywna, wiek 16+.
