Joanna Niemyjska 
Osoby, które wyjeżdżają z Polski w celu poszukiwania pracy, a później pracują za granicą, często mają problem w związku z prawem do ewentualnego zasiłku. Dzięki zasadom koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego członkowie UE oraz państw stowarzyszonych mogą liczyć na uznanie zagranicznego stażu pracy, a także ubiegać się o zagraniczny zasiłek dla osób bezrobotnych, który może być transferowany do Polski.
Komu przysługuje zasiłek, komu zapomoga?
Jobseeker’s Benefit (JB) jest to zasiłek dla osób bezrobotnych. Aby go otrzymać , należy spełniać inne wymagania niż w przypadku Jobseeker’s Allowance (JA), który w rzeczywistości oznacza zapomogę dla osób poszukujących pracy.
Aby nabyć prawo do Jobseeker’s Benefit, należy przepracować wymagany okres i opłacić wymaganą liczbę składek PRSI. Ten zasiłek jest przyznawany niezależnie od dochodów i majątku. Warto dodać, iż – w przeciwieństwie do Jobseeker’s Allowance – tego rodzaju świadczenie nie przysługuje osobie, która pozostawała w samo zatrudnieniu (tzw. self-employed). Jeśli chodzi o JA, tego rodzaju zapomogę może otrzymać tylko osoba, która pozostawała w samozatrudnieniu, nie jest uprawniona do JB bądź już straciła do niego prawo. Co istotne, nie trzeba mieć opłaconej odpowiedniej liczby składek PRSI. Warunkiem otrzymania zapomogi jest spełnianie odpowiedniego kryterium dochodowego.
Aby móc ubiegać się o otrzymanie JA, należy złożyć w urzędzie odpowiednie dokumenty, tj. formularz P45, dwa dowody tożsamości, potwierdzenie okresu zameldowania, jak też udowodnienie dochodów wszystkich osób, które pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym. Niezbędne dla uzyskania Jobseeker’s Allowance jest spełnienie warunku Habitual Residence Condition (tj. zasady co najmniej dwuletniego okresu zamieszkiwania z zamiarem pozostania na terytorium Irlandii). Należy również pamiętać, iż zapomoga JA nie może być transferowana do Polski.
Inaczej sytuacja wygląda w przypadku irlandzkiego zasiłku dla osób bezrobotnych, czyli Jobseeker’s Benefit – może on być transferowany do Polski, a dodatkowo świadczenie to jest przyznawane niezależnie od tego, od kiedy uprawniony przebywa na terenie Irlandii.
Wspólnym i niezbędnym warunkiem otrzymania Jobseeker’s Benefit i Jobseeker’s Allowance jest to, iż aby się o nie ubiegać, należy być osobą bezrobotną, zdolną do pracy, a jednocześnie aktywnie jej poszukującą. Także w obu przypadkach wymagane są dowody, które poświadczają aktywne poszukiwanie pracy (mogą to być na przykład listy z odmowami od pracodawców).
„Ścieżki do pracy”
W 2012 roku rząd irlandzki wprowadził nowy projekt pod nazwą „Ścieżki do pracy”, którego zasadniczym celem jest zmniejszenie liczby bezrobotnych i zachęcenie ich do aktywnego poszukiwania pracy. W praktyce wygląda to w ten sposób, iż każda osoba pobierająca zasiłek w Irlandii, jeśli nie chce go stracić, zobowiązana jest podpisać zgodę na udział w przedsięwzięciach mających na celu ułatwienie podjęcia pracy.
„Ścieżki do pracy” – tak brzmi nazwa nowego rządowego projektu, wprowadzonego w zeszłym tygodniu w Irlandii. Ma on na celu zmniejszenie liczby bezrobotnych i zachęcenie ich do aktywnego poszukiwania zatrudnienia. Pod groźbą utraty zasiłku bezrobotni będą musieli podpisać zgodę na udział w przedsięwzięciach mających na celu ułatwienie im podjęcia pracy. Zaktywizowanie osób poszukujących zatrudnienia ma polegać głównie na ich czynnym udziale w kursach zawodowych i innych inicjatywach, zaproponowanych przez lokalny urząd pracy. Jeśli osoba bezrobotna odmówi uczestnictwa w takim przedsięwzięciu, jest to sygnał, że dana osoba nie chce pracować, a w takiej sytuacji zapomoga może być odebrana.
Celem, jaki został założony w programie „Ścieżki do kariery”, jest przywrócenie do aktywności zawodowej 100 tys. osób bezrobotnych w okresie do 2016 r.
Informacje na temat różnych świadczeń dla osób, które wracają z zagranicy, są dostępne na portalu Zielonej Linii, w zakładce: Powroty: http://zielonalinia.gov.pl/default.aspx?docId=13119 oraz telefonicznie pod numerem infolinii 19524.
Joanna Niemyjska (Zielona Linia)
