W miesiącach letnich dochodzi do ok. 30 proc. wszystkich wypadków drogowych. Dobra aura sprzyja przekraczaniu dopuszczalnej prędkości jazdy przez kierowców, a to skutkuje większą liczbą zdarzeń. W okresie wakacji rośnie także udział wypadków z udziałem dzieci oraz użytkowników jednośladów. Aby letni czas kojarzony był z odpoczynkiem, a nie z troską, warto pamiętać o kilku podstawowych zasadach.
Z danych Polskiego Obserwatorium Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ITS wynika, że miesiące letnie tj. czerwiec, lipiec oraz sierpień charakteryzują się największą liczbą wypadków drogowych w całym roku. Łącznie w 2020 roku stanowiły one 31,4 proc. ogółu a w roku ubiegłym aż 32,3 proc. wszystkich wypadków. Te wskaźniki niekorzystnie przekładają się na liczbę ofiar i poszkodowanych. W 2021 roku 29,8 proc. wszystkich zabitych oraz 32,7 proc. rannych przypadło na miesiące letnie. Niewiele lepiej było w 2020 roku – 26,5 proc. zabitych oraz 32,3 proc. rannych przypadających na okres wakacji.
– Dane jednoznacznie wskazują, że najwięcej wypadków ma miejsce przy dobrych warunkach atmosferycznych (przy ładnej pogodzie, w świetle dziennym i na suchej nawierzchni). Wówczas kierujący czują większy komfort jazdy i rozwijają znaczne prędkości, co w sytuacji wypadku rodzi często tragiczne następstwa. W 2021 r. najwięcej wypadków miało miejsce w miesiącach letnich – w czerwcu (11,4 proc. ogółu), w lipcu (11,0 proc.) i w październiku (10,3 proc.) – mówi Anna Zielińska z Polskiego Obserwatorium Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ITS.
Statystyki pokazują także, że nasilenie wypadków w miesiącach wakacyjnych dotyczy dzieci w wieku 0-14 lat. W ubiegłym roku najwięcej wypadków z ich udziałem wydarzyło się w czerwcu – 253, w lipcu – 227 oraz w sierpniu – 221. Najwięcej dzieci zginęło w czerwcu – 8 i w lipcu – 7. W sierpniu 2020 roku miały miejsce 245 wypadki, w lipcu – 214, a najwięcej dzieci straciło życie w czerwcu – 9 i w sierpniu – 7.
– Znaczną część poszkodowanych dzieci stanowią pasażerowie pojazdów w wieku 0-6 lat. Oznacza to, że w wielu przypadkach najmłodsi uczestnicy ruchu drogowego narażeni są na utratę życia lub zdrowia wskutek niefrasobliwości opiekunów. Sumarycznie w okresie minionych wakacji życie straciło ośmioro-dzieci w najmłodszej grupie wiekowej. Problem znaczącego odsetka zabitych oraz rannych dotyczy także grupy 7-14 lat – w czerwcu 2021 roku życie straciło 5 dzieci, w lipcu 3, a w sierpniu 4. Taki stan rzeczy wynika także z faktu wzmożonego ruchu na drogach w okresie letnim i warunków pogodowych, które przekładają się na większą mobilność niechronionych uczestników ruchu drogowego, w tym dzieci – dodaje Mikołaj Krupiński, rzecznik prasowy Instytutu Transportu Samochodowego.
Negatywne statystyki w ruchu drogowym dotyczą także motocyklistów, motorowerzystów i rowerzystów, którzy latem podróżują nieporównywalnie więcej niż podczas pozostałych miesięcy. W ubiegłym roku kierujący rowerami najczęściej uczestniczyli w wypadkach w czerwcu – 578 (16,5% ogółu) i w lipcu – 543 (15,5%). Także najwięcej wypadków z udziałem motorowerzystów było w czerwcu 166 (18,2 proc.), a osób zabitych w lipcu 11 osób (20,4 proc.). Negatywna, letnia statystyka dotyczy także motocyklistów, którzy również w miesiącach czerwiec-sierpień ubiegłego roku najczęściej uczestniczyli w wypadkach – w czerwcu – 405 (19,8%) i w lipcu – 367 (17,9%). Najwięcej motocyklistów zginęło w sierpniu – 43 (20,0%). Niestety, podobnie było w latach ubiegłych.
W celu poprawy bezpieczeństwa w ruchu drogowym w okresie wakacyjnym, warto pamiętać o kilku podstawowych zasadach:
Podróżując pieszo:
- należy korzystać z chodnika lub drogi dla pieszych, a w razie ich braku, z pobocza
- idąc poboczem lub jezdnią należy iść „gęsiego” lewą stroną drogi (twarzą do nadjeżdżających pojazdów)
- należy przechodzić przez jezdnię w miejscach oznaczonych pasami, czyli tzw. zebrą – wyjątek, gdy odległość od przejścia dla pieszych przekracza 100 metrów
- przechodząc przez jezdnię należy zawsze upewnić się, czy jest to bezpieczne patrząc w lewo, potem w prawo i znowu w lewo
- od 1 czerwca 2021 roku zabrania się korzystania w trakcie wchodzenia na jezdnię lub torowisko lub przechodzenia przez jezdnię z telefonów komórkowych oraz innych urządzeń upośledzających prawidłową percepcję
- nie należy przebiegać przez jednię
- dziecko w wieku do 7 lat może korzystać z drogi tylko pod opieką osoby, która osiągnęła wiek co najmniej 10 lat
- osoby poruszające się po drodze po zmierzchu poza obszarem zabudowanym powinny nosić jaskrawe ubrania i używać elementów odblaskowych, gdyż gwarantują one wczesne dostrzeżenie przez kierowcę – kamizelkę odblaskową kierowca zauważy nawet z odległości 200 metrów!
Podróżując rowerem:
- rowerzystom zaleca się jazdę w kasku oraz w miarę możliwości w ochraniaczach
- rower powinien być sprawny technicznie – niezbędne wyposażenie to światło barwy białej z przodu oraz czerwone z tyłu (lampki mogą być migające). Rower musi mieć obowiązkowy odblask koloru czerwonego z tyłu o kształcie innym niż trójkątny, a także sprawne hamulce i sygnał dźwiękowy (dzwonek)
- dziecko w wieku do 7 lat przewozimy na rowerze na specjalnym foteliku lub w przyczepce
- rowerzysta ma obowiązek korzystać z drogi dla rowerów; nie może jeździć po chodniku, chyba że szerokość chodnika wzdłuż drogi, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 50 km/h wynosi co najmniej 2 m i brakuje wydzielonej drogi dla rowerów oraz pasa ruchu dla rowerów
- dzieci do lat 10 wraz z opiekunem mogą jeździć po chodniku. Należy jednak pamiętać, że w powyższych przypadkach kierujący rowerem, korzystając z chodnika, jest obowiązany jechać powoli, zachować szczególną ostrożność i ustępować miejsca pieszym
- rowerzysta nie może przejeżdżać przez przejście dla pieszych, przy którym nie wyznaczono przejazdu rowerowego, musi zejść z roweru i go przeprowadzić
Podróżując motocyklem:
- do wyjazdu przygotowany musi być zarówno kierowca, jak i motocykl
- przed wyruszeniem w trasę trzeba zadbać o stan techniczny jednośladu, sprawdzić ważność aktualnego przeglądu i polisy ubezpieczeniowej
- motocykl należy dostosować do transportu większego obciążenia, w tym celu trzeba skontrolować stan układu napędowego oraz ciśnienie w ogumieniu
- kierujący powinien być wypoczęty przed podróżą, a w trakcie jazdy powinien robić kilkunastominutowe przerwy co 2–3 godziny, nawet jeśli nie odczuwa zmęczenia
- kierujący jak i pasażer mają obowiązek jazdy w kasku
- właściwy ubiór do bezpieczeństwo – najlepiej stosować zasadę ATGATT (z ang. All The Gear All The Time), czyli pełen strój przez cały czas podróży
- należy pamiętać, że jeśli motocykl nie jest wyposażony w dedykowane podnóżki w tylnej części lub tylną kanapę, wówczas przewożenie pasażera jest zabronione
Podróżując samochodem:
- przed wyruszeniem w trasę trzeba zadbać o stan techniczny samochodu, sprawdzić ważność aktualnego przeglądu i polisy ubezpieczeniowej
- obok trójkąta ostrzegawczego i gaśnicy, która posiada datę ważności, należy zabrać ze sobą komplet kamizelek odblaskowych, które są wymagane w niektórych krajach Europy oraz oświadczenie na wypadek zdarzenia drogowego, także w wersji angielskojęzycznej – gdy wybieramy się za granicę
- warto mieć także apteczkę samochodową, w której powinny się znaleźć: rękawiczki ochronne, bandaże, kompresy, opaski opatrunkowe, plastry, płyn do odkażania, folia termoizolacyjna, maseczka do sztucznego oddychania, nożyczki ratownicze. pamiętajmy również o dacie ważności środków opatrunkowych
- w podróż dobrze jest zabrać wodę, która ugasi nie tylko pragnienie, ale np. w sytuacji awarii układu chłodzenia można ją dolać do chłodnicy
- bagaż oraz luźne przedmioty powinny być dobrze zabezpieczone na czas podróży – niezamocowany przedmiot podczas zderzenia przy prędkości 50 km/h staje się od 30 do 50 razy cięższy!
- w samochodzie wyposażonym w pasy bezpieczeństwa dziecko, nieprzekraczające 150 cm wzrostu, należy przewozić w odpowiednim foteliku ochronnym
- fotelik powinien być dostosowany do masy i wzrostu dziecka i prawidłowo zamontowany zgodnie z zaleceniami producenta
- podróżując z dzieckiem warto robić częste postoje, a w słoneczne dni chronić je przed promieniami słońca za pomocą rolet
- temperatura w pojeździe ma wpływ na sprawność motoryczną kierowcy – optymalna temperatura w samochodzie to 20-22°C
- skupienie uwagi kierowcy na drodze to jeden z najważniejszych elementów bezpiecznej jazdy – nic i nikt nie powinno rozpraszać kierującego pojazdem.
Zawsze bezpiecznych podróży życzy Instytut Transportu Samochodowego!