Joanna Niemyjska 
Przede wszystkim należy zgłosić się do pracodawcy po należne nam świadectwo pracy. Każdy dokument, jaki potwierdza nasze zatrudnienie, jest bardzo ważny, gdyż od niego może zależeć nasze prawo do różnych świadczeń, np. do zasiłku dla osób bezrobotnych. W zależności od udokumentowanego stażu pracy kwota zasiłku może się różnić.
Z urzędem pracy czy bez?
Jeśli mamy świadomość, że wkrótce stracimy pracę, powinniśmy dokładnie przemyśleć rozstanie z dotychczasowym pracodawcą. Jeśli nie jesteśmy pewni, czy uda nam się od razu znaleźć pracę, warto zarejestrować się w urzędzie pracy, gdzie mamy szansę nabyć prawo do zasiłku, w czasie którego będziemy mogli szukać nowego miejsca zatrudnienia. Aby mieć prawo do zasiłku, w możliwie najszybszym czasie, tj. nabyć je w ciągu siedmiu dni od dnia rejestracji, należy uważnie podejść do kwestii rozwiązania umowy. Jeśli zakończy się ona wraz z czasem trwania lub też będzie to wypowiedzenie ze strony pracodawcy, prawo do zasiłku będzie można nabyć w ciągu siedmiu dni od dnia rejestracji w urzędzie pracy. W przypadku, gdy będzie to wypowiedzenie ze strony pracownika lub też na mocy porozumienia stron, zasiłek będzie przysługiwał po 90 dniach, chyba że jest to porozumienie stron z powodu upadłości, likwidacji pracodawcy lub zmniejszenia zatrudnienia z przyczyn dotyczących zakładu pracy lub też nastąpiło ono z powodu zmiany miejsca zamieszkania.
W związku z powyższym, jeśli umowa będzie rozwiązana na mocy porozumienia stron, poza przedstawionymi sytuacjami, zasiłek będzie przysługiwał dopiero po 90 dniach od momentu rejestracji. Należy także pamiętać, że o ten okres będzie również skrócony czas pobierania zasiłku. Jak to wygląda w praktyce? Jeśli zasiłek będzie nam przysługiwał przez sześć miesięcy, ale obowiązuje nas karencja 90-dniowa, faktycznie będziemy go pobierać tylko przez trzy pozostałe miesiące.
Gdy w okresie sześciu miesięcy przed zarejestrowaniem się w urzędzie pracy osoba spowodowała rozwiązanie umowy ze swojej winy bez wypowiedzenia, prawo do zasiłku nabędzie dopiero po upływie 180 dni.
Jeśli osoba, która zamierza się rejestrować w urzędzie pracy, wcześniej prowadziła działalność gospodarczą, ale ją zamknęła i spełnia odpowiednie warunki, aby otrzymać zasiłek, nabędzie prawo do niego już po siedmiu dniach od rejestracji. Jeśli działalność gospodarcza jest zawieszona, zasiłek może być przyznany po okresie karencji, wynoszącym 90 dni.
Dodatek za samodzielne znalezienie pracy
Jeśli w okresie pobierania zasiłku z urzędu pracy uda nam się znaleźć samodzielnie zatrudnienie, możemy liczyć na otrzymanie premii określonej mianem „dodatku aktywizacyjnego”. Jest on wypłacany przez połowę okresu, za jaki przysługiwałby jeszcze zasiłek. W praktyce wygląda to w ten sposób: jeśli przyznano nam zasiłek na sześć miesięcy, a po dwóch znaleźliśmy sobie zatrudnienie (może to być także np. umowa-zlecenie, umowa o dzieło), to przez dwa kolejne miesiące możemy otrzymywać dodatek aktywizacyjny z urzędu pracy. Jego kwota nie może być wyższa niż połowa zasiłku, czyli 380,70 zł.
Dodatek aktywizacyjny może być przyznany, jeśli znajdziemy pracę, ale tylko w okresie pobierania zasiłku. Jeśli nie będziemy mieli już prawa do zasiłku, a sami znajdziemy sobie zatrudnienie, dodatku nie otrzymamy.
Warto wiedzieć, iż w sytuacji, gdy zostaniemy skierowani do podjęcia zatrudnienia przez urząd pracy i będzie to zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy, a oferowane wynagrodzenie będzie niższe od minimalnego, również mamy prawo do dodatku aktywizacyjnego. W tej sytuacji dodatek przysługuje przez cały okres, przez jaki przysługiwałby jeszcze zasiłek, w wysokości różnicy pomiędzy minimalnym wynagrodzeniem za pracę a otrzymywanym wynagrodzeniem, nie większej jednak niż połowa kwoty zasiłku dla bezrobotnych (o którym jest mowa w artykule 72 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy).
Aby otrzymać dodatek aktywizacyjny, należy złożyć do swojego urzędu odpowiedni wniosek wraz z dokumentem potwierdzającym zatrudnienie. Urząd pracy może także wymagać dostarczania co miesiąc zaświadczenia od pracodawcy o wysokości dochodów.
Kto nie otrzyma dodatku aktywizacyjnego?
Należy zwrócić uwagę na sytuacje, w których dodatek aktywizacyjny nie przysługuje. Taka sytuacja ma miejsce np. wówczas, gdy zatrudnienie podejmujemy u pracodawcy, u którego byliśmy zatrudnieni bezpośrednio przed zarejestrowaniem oraz gdy podejmujemy zatrudnienie za granicą RP u pracodawcy zagranicznego. Ponadto dodatek aktywizacyjny nie przysługuje, jeśli podejmiemy zatrudnienie w wyniku skierowania przez powiatowy urząd pracy do wykonywania robót publicznych, prac interwencyjnych lub też skierowania na stanowisko pracy, którego koszty wyposażenia lub doposażenia zostały zrefundowane ze środków Funduszu Pracy.
Jak było wspomniane wcześniej, dodatek nie będzie przysługiwał osobie, która sama znalazła sobie zatrudnienie, ale nie ma już w tym czasie prawa do zasiłku.
Decyzja dotycząca tego, czy po utracie pracy warto się rejestrować w urzędzie, powinna być podejmowana rozważnie i indywidualnie. Czasem jednak warto poświęcić trochę czasu i skorzystać ze wsparcia, jakie oferuje nam państwo, myśląc sobie w duchu: „Jak nie teraz, to kiedy? Przecież wkrótce wrócę do pracy”. Jak zawsze, pozytywne myślenie powinno być najważniejszym motorem naszych działań.
Joanna Niemyjska (Zielona Linia)
