Joanna Niemyjska 
Urzędy pracy mają do dyspozycji wiele form wsparcia, które mają ułatwić bezrobotnym znalezienie pracy. Należą do nich m.in. staże, szkolenia, dofinansowanie dla pracodawców za wyposażenie / doposażenia stanowiska pracy, na którym ma być zatrudniony bezrobotny, zwrot kosztów opieki nad dzieckiem czy roboty publiczne. Dodatkowymi formami wsparcia z urzędów pracy są bony, przeznaczone dla osób do 30. roku życia. Ich celem jest zachęcenie młodych bezrobotnych do aktywnego szukania zatrudnienia.
Istnieją 4 rodzaje bonów. Urzędy pracy mogą przyznać bezrobotnemu, który nie ukończył jeszcze 30. lat bon szkoleniowy, bon stażowy, bon zatrudnieniowy lub bon na zasiedlenie. Czym różnią się te formy wsparcia i co dają młodym bezrobotnym?
Bon szkoleniowy
Jak sama nazwa wskazuje bon szkoleniowy dotyczy szkolenia, które chce lub musi odbyć młody bezrobotny, by zacząć pracę. Uprawdopodobnienie zatrudnienia po ukończeniu szkolenia jest ważną częścią ubiegania się o te wsparcie.
Przyznanie bonu szkoleniowego to gwarancja skierowania bezrobotnego na wskazane przez niego szkolenie i sfinansowania jego kosztów, w wysokości do 100% przeciętnego wynagrodzenia (w trzecim kwartale 2021 r. przeciętne wynagrodzenie to 5657,30 zł). W sytuacji, gdy koszt szkolenia przekracza kwotę określoną w bonie, osoba bezrobotna sama pokrywa koszty przekraczające wskazany limit.
W ramach bonu szkoleniowego mogą zostać sfinansowane koszty jednego lub kilku szkoleń, w tym kosztów kwalifikacyjnego kursu zawodowego, niezbędnych badań lekarskich lub psychologicznych, przejazdu na szkolenia (w określonych kwotach), zakwaterowania (w określonych kwotach), jeśli zajęcia odbywają się poza miejscem zamieszkania.
Bon szkoleniowy przyznaje starosta (a ściślej mówiąc działający w imieniu starosty powiatowy urząd pracy) na wniosek osoby bezrobotnej.
Bon stażowy
Jeżeli bezrobotny, który nie ukończył jeszcze 30. lat znajdzie pracodawcę, który zechce przyjąć go na staż na 6 miesięcy, a później zatrudni na co najmniej 6 miesięcy, to może ubiegać się o przyznanie bonu stażowego. Wsparcie to daje takiej osobie gwarancję skierowania do odbycia stażu.
W ramach bonu stażowego zostaną sfinansowane koszty przejazdu do i z miejsca odbywania stażu (w określonych kwotach) – wypłacane bezrobotnemu w miesięcznych transzach oraz koszty niezbędnych badań lekarskich lub psychologicznych – wpłata na konto wykonawcy badań.
Ponadto, pracodawca, który zatrudni bezrobotnego przez deklarowany okres 6 miesięcy, otrzyma – po złożeniu wniosku – premię (w 2021 r. premia jest przyznawana w wysokości 1 659,20 zł. Premia ulega waloryzacji).
W przypadku bonu stażowego obowiązują te same przepisy ustawy, jak w przypadku stażu. Osoba odbywająca staż (po przyznaniu bonu stażowego) będzie m.in. otrzymywać stypendium stażowe (120% zasiłku dla bezrobotnych miesięcznie) oraz będą jej przysługiwać dwa dni wolne za każde 30 dni kalendarzowych odbytego stażu.
Bon zatrudnieniowy
Trzecim rodzajem bonu jest bon zatrudnieniowy, który stanowi gwarancję dla przyszłego pracodawcy refundacji części kosztów wynagrodzenia i składek na ubezpieczenia społeczne przez urząd pracy.
Realizacja bonu zatrudnieniowego następuje na podstawie umowy zawartej między starostą (urzędem pracy) a pracodawcą, w ramach której pracodawca zobowiązany jest do zatrudnienia bezrobotnego przez okres 18 miesięcy, a starosta refunduje pracodawcy część kosztów wynagrodzenia i składek na ubezpieczenia społeczne przez okres 12 miesięcy, w wysokości 100 proc. kwoty zasiłku (w 2021 r. 100% zasiłku to 1240,80 zł / brutto).
Podobnie jak w przypadku pozostałych bonów, również bon zatrudnieniowy jest przyznawany po złożeniu wniosku w urzędzie pracy przez bezrobotnego.
Bon na zasiedlenie
Ostatnim rodzajem wsparcia, skierowanego wyłącznie do bezrobotnych, którzy nie ukończyli jeszcze 30. lat, jest bon na zasiedlenie. Przysługuje on młodej osobie bezrobotnej, która podejmuje zatrudnienie lub działalność gospodarczą poza miejscem dotychczasowego zamieszkania.
Aby otrzymać bon na zasiedlenie (w wysokości określonej w umowie, nie wyższej jednak niż 200 proc. przeciętnego wynagrodzenia, czyli w trzecim kwartale 2021 r. 2 x 5657,30 = 11 314,60 zł.) należy spełnić określone warunki. Za wykonywaną pracę lub prowadzenie działalności gospodarczej bezrobotny, wnioskujący o bon na zasiedlenie, powinien osiągać wynagrodzenie lub przychód w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę brutto miesięcznie oraz z tego tytułu podlegać ubezpieczeniom społecznym.
Ponadto, odległość od miejsca dotychczasowego zamieszkania do miejscowości, w której zamieszka bezrobotny w związku z podjęciem zatrudnienia lub działalności gospodarczej powinna wynosić co najmniej 80 km lub czas dojazdu do tej miejscowości i powrotu do miejsca dotychczasowego zamieszkania powinien przekraczać łącznie co najmniej 3 godziny dziennie.
Osoba, która otrzymała bon na zasiedlenie ma pozostawać w zatrudnieniu lub prowadzić działalność gospodarczą przez okres co najmniej 6 miesięcy.
Po otrzymaniu bonu na zasiedlenie należy w określonym w umowie czasie przedstawić w urzędzie wymagane dokumenty rozliczeniowe.
Informacji na temat wsparć z urzędów pracy udzielają konsultanci Zielonej Linii pod numerem telefonu 19524.
Źródło:
Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (art. 66k – 66n).
psz.praca.gov.pl
