Z badania przeprowadzonego na zlecenie Stowarzyszenia Warszawa odNowa wynika, że mieszkańcy odwiedzają Śródmieście głownie z konieczności, albo w związku ze sprawami, jakie mają w nim do załatwienia. Ponad 40% przyjeżdża na zakupy, prawie tyle samo pracuje w Śródmieściu, albo bywa w tej dzielnicy przejazdem. W ostatnim miesiącu aż 21% badanych było w Śródmieściu tylko raz, lub nie było wcale. Dokładnie tyle samo respondentów jednoznacznie deklaruje, że Śródmieścia po prostu nie lubi.
„Przyczyną niechęci do Śródmieścia jest przede wszystkim to, że nie pełni ono funkcji centrum kulturalnego i rozrywkowego, co potwierdziło 9 na 10 badanych” – mówi Katarzyna Janowska, prezes Stowarzyszenia Warszawa odNowa. „W sercu miasta, w najbardziej popularnych miejscach, królują oddziały banków i salony telefonii komórkowej. Po godzinach pracy centrum wymiera, więc Warszawiacy nie mają powodu, by tu przyjeżdżać” – podsumowuje prezes Stowarzyszenia.
Bardzo ciekawe są odnotowane w badaniu opinie mieszkańców na temat śródmiejskiej architektury. Najczęściej wymieniane miasta, do których Śródmieść – zdaniem respondentów – powinna nawiązywać architektura Warszawy, mają typową zabudowę kamieniczną, dominującą nad nielicznymi nowoczesnymi budynkami. Sześć najczęściej przywoływanych w tym kontekście miast to Paryż, Praga, Berlin, Wiedeń, Londyn i Budapeszt. Blisko jedna trzecia badanych uważa, że Warszawę powinien cechować indywidualny styl architektoniczny.
Największe zalety tej części miasta wskazywane w badaniu to dostępność sklepów, Starówka, oraz poczucie, że ze Śródmieścia wszędzie jest blisko. Inne pozytywne cechy przyciągające zwolenników przebywania w tej dzielnicy to dostęp do obiektów kulturalnych, śródmiejska architektura wielkomiejski zgiełk i restauracje. Jedynym oprócz Starówki konkretnym miejscem kojarzonym ze Śródmieściem i wskazywanym przez respondentów jest Nowy Świat, który od wiosny do jesieni zamienia się w weekendy w pełen życia, centralny deptak miasta.
„Fenomen Nowego Światu i całego Traktu Królewskiego polega na tym, że jest to reprezentacyjny, ale nie reprezentatywny dla reszty Śródmieścia obszar centrum Warszawy. Panuje na nim spójna architektura – zarówno urbanistycznie, jak i stylistycznie, ład przestrzenny, wynikający z ujednoliconej małej architektury i braku reklam wielkoformatowych” – mówi Patryk Zaremba z Forum Rozwoju Warszawy.„Warszawa, jako miasto, nie jest naznaczona piętnem. Po prostu trzeba zastosować w niej te same rozwiązania, które sprawdzają się w innych miastach na świecie i które funkcjonują na wspomnianym trakcie. Problem stanowią kwestie własnościowe i przede wszystkim brak strategii działania oraz spójnej wizji władz miasta, umożliwiającej realizację złożonych zadań na przestrzeni wielu lat” – dodaje Patryk Zaremba.
Śródmieście jest prawdopodobnie najczęściej odwiedzaną dzielnicą Warszawy. Z badań wynika, że konsekwencją tłoku panującego w ciągu dnia są uliczne korki, brak miejsc parkingowych i hałas. Co ciekawe, panujący w centrum nieład architektoniczny, zniechęca warszawiaków do Śródmieścia bardziej niż brud, atmosfera pośpiechu, czy niezbyt reprezentacyjny, smutny wygląd ulic i szarzyzna budynków.
„Wyniki badania pokazują, że większości Śródmieście kojarzy się przede wszystkim z Pałacem Kultury i Nauki, zakupami i korkami. Choć warszawiacy jednoznacznie identyfikują topograficznie Śródmieście, to pragnienie, aby było ono kulturalnym centrum stolicy, pozostaje nadal w sferze wyobrażeń” – podsumowuje dr Aleksandra Jadach-Sepioło, szefowa projektu "Rewitalizacja miast – organizacja i finansowanie" w warszawskiej Szkole Głównej Handlowej.
Wśród wniosków wynikających z badania przeprowadzonego dla Stowarzyszenia Warszawa odNowa, uwagę zwraca dominacja Pałacem Kultury i Nauki, wraz z otaczającym go pustkowiem na Placu Defilad (14% badanych). Zaledwie co dziesiąty badany uważa Śródmieście za ładną dzielnicę (9%). Zdziwienie może budzić fakt, że jeszcze mniej warszawiaków jednoznacznie kojarzy tę dzielnicę z centrum miasta (8%).
Najbardziej zdecydowane opinie warszawiaków dotyczyły wielkiego deficytu śródmiejskich atrakcji kulturalno-rozrywkowych, których brak w najwyższym stopniu zniechęca do przebywania w centralnej części miasta. Realizacja potrzeb mieszkańców możliwa będzie tylko w przypadku pojęcia debaty i współpracy przez wszystkie strony zaangażowane i odpowiedzialne za proces rewitalizacji tkanki miejskiej. Bez wspólnych i zaplanowanych działań władz miasta, lokalnych społeczności, inwestorów oraz specjalistów z dziedzin urbanistyki, socjologii, czy architektury, życie mieszkańców Warszawy nadal będzie toczyło się poza Śródmieściem.
***
Stowarzyszenie Warszawa odNowa jest organizacją pozarządową zabiegającą o przyspieszenie odnowy warszawskiej, często zaniedbanej, zabudowy. Wśród członków Stowarzyszenia znajdują się między innymi architekci, varsavianiści, inwestorzy zajmujący się renowacją kamienic oraz mieszkańcy i ludzie pracujący w kamienicach na co dzień.
Zapraszamy do współpracy organizacje pozarządowe, naukowców, urzędników oraz zwykłych mieszkańców Warszawy, którym nie jest obojętna stołeczna architektura.
Celem Stowarzyszenia jest nawiązanie dialogu wszystkich osób i instytucji uczestniczących w rewitalizacji miasta, aby wspólnie uzgodnić i wprowadzić w życie najlepsze rozwiązania, dzięki którym możliwe będzie jak najszybsze restaurowanie Warszawy odNowa.