Pierwszy taki raport w Polsce: 61% rodaków chce się leczyć medyczną marihuaną!

• Udowodniona badaniami klinicznymi skuteczność terapii marihuaną medyczną jest powszechnie stosowana na świecie w leczeniu bólu
• W polskim systemie ochrony zdrowia brakuje kompleksowego podejścia do tej terapii, począwszy od samego kształcenia lekarzy w tym obszarze, poprzez brak jasno określonych protokołów leczenia, aż po brak refundacji i jej promocji wśród pacjentów
• 76% Polaków zgadza się ze stwierdzeniem, że lecznicza marihuana to środek o potwierdzonej skuteczności medycznej
• 84% badanych stwierdziło, że lekarz nigdy nie zaproponował im tego rodzaju terapii
• 51% Polaków uważa, że dostęp do wiedzy nt. leczenia medyczną marihuaną jest na niskim poziomie 

Marihuana medyczna w Polsce

Polska jest dwunastym europejskim państwem, które w 2017 roku zdecydowało się na legalizację leczniczej marihuany. Pomimo tego, że konopie medyczne może przepisać każdy lekarz (oprócz lek. weterynarii), ten sposób leczenia jest w Polsce marginalny, gdzie do tej pory zarejestrowano tylko 7 leków z tej grupy. Lekarze w kraju nie proponują medycznej marihuany swoim pacjentom, gdyż w programach nauczania uczelni medycznych nie było i nie ma nadal edukacji dotyczącej medycznych zastosowań marihuany. 

Towarzystwa leczenia bólu na całym świecie uznają i rekomendują użycie konopi ze względu na ich udowodnioną badaniami klinicznymi skuteczność w przebiegu terapii bólu przewlekłego. Ponadto konopie medyczne są skuteczne w ponad 1000 problemach zdrowotnych z dziedzin takich jak m.in. reumatologia, onkologia, psychiatria, neurologia, ginekologia, urologia czy dermatologia. Terapia medycznymi konopiami może w wielu przypadkach być ważnym elementem leczenia skojarzonego, zniwelować niekorzystne objawy chorób i wyraźnie poprawić jakość życia.

W świetle przepisów prawa marihuana medyczna jest surowcem farmaceutycznym i musi spełniać restrykcyjne wymagania, aby zostać zarejestrowaną i dopuszczoną do obrotu przez odpowiednią geograficznie agencji leków. Skład surowca, zarówno pod względem jakościowym, jak i ilościowym (zawartości substancji aktywnych), jest precyzyjnie określony i kontrolowany na każdym etapie produkcji. 

Medycznej marihuanie mówimy TAK

Centrum Medycyny Konopnej, specjalizujące się w terapiach leczenia bólu jako pierwsze w kraju podjęło się zbadania nastawienia i wiedzy Polaków do medycznej marihuany. 

–  Kilka lat temu, kiedy rozpoczęliśmy starania nad rozpowszechnieniem terapii medyczną marihuaną w Polsce wiedza na ten temat była znikoma. Zarówno środowisko medyczne jak i pacjenci podchodzili do tej formy terapii z dużą rezerwą, mimo iż doniesienia o jej pozytywnym wpływie były obiecujące. Z perspektywy czasu świadomość pacjentów i podejście do medycznej marihuany uległa znacznej poprawie, co możemy zauważyć również na podstawie przedstawionych wyników raportu. Dotychczas w Polsce społeczeństwo w dużej mierze kierowało się stereotypami, negatywnymi opiniami lub mitami na temat „wszechmocy” konopi indyjskich. kluczowa jest popularyzacja rzetelnych informacji na temat terapii medyczną marihuaną wśród pacjentów i lekarzy. Wymiana doświadczeń pomiędzy lekarzami prowadzi do tworzenia standardów leczenia i kwalifikacji do terapii. Dodatkowo publikowanie wyników nt. leczenia medyczną marihuaną oraz raportów, jak w przypadku naszego pierwszego badania Polaków na reprezentatywnej próbie 1005 respondentów będą przyczyniać się do pogłębiania wiedzy, a co za tym idzie pomocy pacjentom, którzy zasługują na skuteczne rozwiązania terapeutyczne będące już normą w krajach rozwiniętych – komentuje dr n. med. Magdalena Nita, dyrektor medyczny w Centrum Medycyny Konopnej.

Jak pokazują badania ponad 60% respondentów wyraziło chęć zastosowania terapii medyczną marihuaną po rekomendacji lekarza, a tylko 10% odrzuciłoby taką opcję.

– To pokazuje jak duży jest jej potencjał do rozwoju, jak również to, że polscy pacjenci są pozytywnie nastwieni do nowych, innowacyjnych terapii – mówi dr n. med. Magdalena Nita.

Zaskoczeniem jest (biorąc pod uwagę, że terapia ta jest w Polsce dostępna dopiero od kilku lat), że aż 68% respondentów zidentyfikowało medyczną marihuanę jako lek, z czego prawie 59% poprawnie odpowiedziało, iż na polskim rynku funkcjonuje ona jedynie jako lek na receptę. 34% właściwie potwierdziło, że można go kupić tylko w aptece.

Większość badanych (76%) uważa, że medyczna marihuana to środek o potwierdzonej skuteczności medycznej. Biorąc pod uwagę wiek respondentów okazuje się, że wraz z nim rośnie powszechność przekonania o potwierdzonej skuteczności medycznej marihuany – uważa tak 85% ankietowanych w grupie wiekowej 60+ oraz 73% ankietowanych w grupie wiekowej 19-29. Powodem do zadowolenia jest na pewno wyższy odsetek osób 60+ zgadzających się z tym stwierdzeniem. Jest to bowiem grupa, która najczęściej korzysta z opieki medycznej.  

Respondenci, pytani o zastosowanie terapii marihuaną medyczną, najczęściej – 41% – wskazywali na przypadki bólu trudnego do leczenia oraz leczenia nowotworu, któremu towarzyszy ostry/przewlekły ból. – Zdecydowanie największa liczba respondentów kojarzy terapię medyczną marihuaną z chorobami z zakresu neurologii, onkologii i medycyny paliatywnej, a także psychiatrii / zdrowia psychicznego – komentuje dr n. med. Magdalena Nita.

Lekarz bez inicjatywy i dostępu do wiedzy

Uzyskane wyniki wskazują, że wprawdzie ankietowani wykazują dość dużą wiedzę dotyczącą zastosowań medycznych marihuany, ale nie ułatwiono im w żaden sposób dostępu do rzetelnych informacji na ten temat, które w głównej mierze powinny one wychodzić od lekarza.
Większość osób nigdy nie spotkało się z propozycją terapii medyczną marihuaną. 84% badanych stwierdziło, że lekarz nigdy nie zaproponował im tego rodzaju terapii. 12% osób wskazało, że zaproponowano ją ich bliskim, a jedynie 4%otrzymało propozycję terapii medyczną marihuaną od swojego lekarza.
Dr n. med. Magdalena Nita zaznacza, że – tak wysoki odsetek pacjentów, którzy nie spotkali się nigdy z propozycją zastosowania terapii medyczną marihuaną nie jest niespodzianką. Sytuacja ta wynika z przynajmniej kilku czynników: wczesnego etapu rozwoju samej terapii w Polsce, braku dedykowanych zajęć podczas studiów medycznych, dzięki którym każdy student medycyny miałby okazję zapoznać się z tą terapią bliżej, braku jasno określonych protokołów postępowania / prowadzenia leczenia oraz bardzo małej liczby specjalistów, którzy nabyli odpowiednią wiedzę i praktykę, aby skutecznie prowadzić taką terapię. Budowanie świadomości tej terapii wśród lekarzy będzie kluczowe dla jej rozwoju w Polsce. 

– Lekarze nie proponują medycznej marihuany swoim pacjentom, gdyż w programach nauczania uczelni medycznych nie było i nie ma nadal edukacji dotyczącej medycznych zastosowań marihuany. Niezwykle potrzebne jest krzewienie rzetelnych informacji na ten temat, co jest trudne, gdyż wielu lekarzy jest przeciwnych jej stosowaniu, bo tak ich uczono, a nigdy nie wiedzieli jej efektów terapeutycznych u swoich pacjentów, bo jej nie stosują – podkreśla dr n. med. Dorota Rogowska – Szadkowska.

Edukacja potrzebna od zaraz

Raport przygotowany przez CMK pokazuje, że wg 51% badanych działania dotyczące edukacji o zastosowaniu roślin konopi w Polsce nie są prowadzone na nieodpowiednim poziomie. 21% respondentów odpowiedziało na to pytanie zdecydowanie nie, a 30% raczej nie. U osób w wieku 18-29 lat ta negatywna opinia wybrzmiewa najbardziej.

Według respondentów najważniejsze ograniczenia dla powszechności terapii marihuaną w Polsce, to skojarzenia związane z narkotykami (51%), stereotypy związane z terapią (35%), a także brak refundacji leku przez NFZ (27%). To właśnie czynniki związane z brakiem działań edukacyjnych i stereotypami, a nie kosztem samej terapii wskazali jako kluczowe bariery dla większej powszechności terapii marihuaną medyczną w kraju. 

Jednak większość badanych jest dobrej myśli, co do rozwoju terapii medyczną marihuaną w Polsce, co potwierdzają wyniki badania: 61% badanych uważa, że świadomość na temat tej terapii wzrośnie w kolejnych latach, a 67% z nich jest również przekonana, że skala zastosowania terapii marihuaną medyczną będzie rosnąć w ciągu najbliższych 5 lat. 

– Jestem pewien, że świadomość społeczna terapii medyczną marihuaną będzie rosnąć w kolejnych latach i zdecydowana większość respondentów podziela tę opinię. Coraz więcej lekarzy otwiera się na terapię konopną i sami edukują się w tym kierunku, albo rekomendują swoim pacjentom specjalistyczne placówki. Z drugiej strony, polscy pacjenci i pacjentki są coraz bardziej świadomi, sami poszukują wiedzy oraz nieinwazyjnych rozwiązań, które pomogą im poradzić sobie z ich problemami zdrowotnymi – mówi z nadzieją Grzegorz Ciążadło, dyrektor operacyjny i członek zarządu Centrum Medycyny Konopnej.

Centrum Medycyny Konopnej to jedna z nielicznych w Polsce warszawska placówka medyczna, wyspecjalizowana w świadczeniu usług w oparciu o terapie konopią medyczną (tzw. marihuaną medyczną). W jednym miejscu skupia specjalistów z różnych dziedzin medycyny, łącząc doświadczenie lekarskie wraz z misją świadomego i bezpiecznego udostępniania pacjentom nowoczesnych form terapeutycznych – zwłaszcza tam, gdzie inne formy leczenia już się wyczerpały. CMK to bezpieczna i legalna klinika, w którym pacjenci są otoczeni 360 stopniową opieką medyczną.

dr n. med. Magdalena Nita – Absolwentka WUM, gdzie jest również wykładowcą. Pracuje w Klinice Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej UCK WUM. Dyrektor Medyczny w Centrum Medycyny Konopnej, gdzie opracowała terapię medyczną marihuaną. Swoje doświadczenie zdobywała od najlepszych specjalistów w kraju i za granicą. Jest autorką i współautorką licznych publikacji w renomowanych czasopismach specjalistycznych.