multiAN 
Dobre samopoczucie niewskazane – w obecnym tempie zniwelowanie różnic w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn zajęłoby… 93 lata.
Polska – różnica w płacach mniejsza niż w wielu innych wysoko rozwiniętych krajach (średnio 9%, wobec 13% w Niemczech, 14% w Czechach, UK i Szwajcarii czy 15% w Finlandii), ale 295 minut poświęcanych średnio przez polskie kobiety na prace domowe jest jednym z wyższych wyników, co zmniejsza ich aktywność zawodową.
W skrócie
•
Pomimo postępów w edukacji i reprezentacji politycznej kobiet w ciągu ostatnich 30 lat, walka o równość płci trwa nadal. Różnica między płciami pozostaje w dużej mierze niezmieniona, na co wpływ mają nierówności systemowe, które utrudniają rozwój zawodowy kobiet
•
Przy obecnym tempie postępu potrzebowalibyśmy jeszcze 46 lat, aby kobiety osiągnęły wskaźnik aktywności zawodowej mężczyzn, prawie dwa razy więcej (93 lata), aby zniwelować różnice w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn oraz 33 lata, aby zniwelować różnice w reprezentacji politycznej kobiet i mężczyzn w krajach OECD
•
W tym kontekście malejące finansowanie inicjatyw na rzecz równości płci jest powodem do niepokoju. Większe wsparcie publiczne jest potrzebą chwili, aby zlikwidować bariery, z którymi borykają się kobiety
•
Polska – niski współczynnik aktywności zawodowej kobiet 51% (a średnia OECD to 53%, a w Niemczech, Wlk. Brytanii czy w Norwegii odpowiednio 56%, 59%, 64%) powiązany z ich dużym na tle innych, zwłaszcza rozwiniętych krajów zaangażowaniem w obowiązki domowe średnio 295 minut dziennie (wobec np. odpowiednio 242, 249 i 227 minut we wspomnianych Niemczech, Wlk. Brytanii i Norwegii)
Kobiety w krajach OECD odnotowały uderzającą poprawę w zakresie zdrowia, edukacji i udziału w życiu politycznym – wynika z analiz Allianz Trade. W tym tygodniu Francja stała się pierwszym krajem na świecie, który zapisał prawo do aborcji w swojej konstytucji. Jednak odrodzenie skrajnie prawicowych partii wywarło presję na prawa reprodukcyjne w innych krajach rozwiniętych, sugerując że jesteśmy na rozdrożu na drodze do globalnej równości płci. W tym kontekście oceniamy wzmocnienie pozycji ekonomicznej kobiet w krajach OECD, analizując pięć wymiarów: życie i zdrowie, edukację, pracę, udział w podejmowaniu decyzji i emeryturę. Okazuje się, że w dziedzinie edukacji poczyniono ogromne postępy. Przykładowo, 44,7% kobiet w wieku od 25 do 64 lat ukończyło studia wyższe, w porównaniu do zaledwie 36,7% mężczyzn. To z kolei pomogło w poprawie niektórych ważnych wskaźników rozwoju, takich jak wskaźnik urodzeń nastolatek na tysiąc kobiet (w wieku od 15 do 19 lat), który znacznie spadł z prawie 30 w 1993 roku do 13,4 w 2023 roku. Lepsze wykształcenie kobiet przełożyło się również na ich większą reprezentację polityczną. Na początku lat 90. kobiety zajmowały mniej niż 16% miejsc w parlamentach krajowych. Trzydzieści lat później liczba ta wzrosła ponad dwukrotnie do 32,5%, co stanowi nieistotną poprawę, choć nadal pozostaje poniżej 50%.
Jednak wyniki w zakresie (równouprawnienia pod względem) pracy i finansów pozostają w tyle, ponieważ kobiety spędzają więcej czasu na nieodpłatnej pracy. Współczynnik aktywności zawodowej kobiet nie podąża za szybką trajektorią dynamiki edukacji, wzrastając o około 5 punktów procentowych ze średnio 48% w 1993 r. do 53% w 2023 r. (w Polsce 51%). Niezwykle istotnym (a niedocenianym) elementem negatywnie wpływającym na udział kobiet w rynku pracy jest praca nieodpłatna, ponieważ kobiety nadal w przeważającej mierze przejmują obowiązki związane z prowadzeniem gospodarstwa domowego. Wykres 1 przedstawia zależność między współczynnikiem aktywności zawodowej kobiet a czasem pracy nieodpłatnej (domowej) poświęcanym przez kobiety w minutach dziennie. W krajach OECD kobiety poświęcają średnio 127 minut więcej na pracę nieodpłatną niż mężczyźni i około pół godziny więcej niż mężczyźni na pracę ogółem – płatną i nieodpłatną. W Chinach, jedynym innym kraju spoza OECD, któremu się przyjrzeliśmy, kobiety spędzają 143 minuty dziennie więcej na pracy nieodpłatnej niż mężczyźni i 94 minuty więcej na pracy ogółem w porównaniu do swoich rówieśników płci męskiej.
Z analiz Allianz Trade wynika, że różnica w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn również nie zmieniła się znacząco w ciągu ostatnich trzech dekad, spadając z 18,9% do 12,1%. Wykres 2 przedstawia różnicę w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn oraz PKB na mieszkańca według parytetu siły nabywczej, który jest wykorzystywany jako miara rozwoju gospodarczego. Znaczną część różnic w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn tłumaczy się branżą zatrudnienia, rodzajem umów, zatrudnieniem w niepełnym wymiarze godzin i przerwami w karierze. Są to jednak objawy tego samego zaburzenia: kobiety nadal borykają się z systemowymi nierównościami, które tworzą bariery dla ich rozwoju zawodowego. Na przykład w dziedzinach STEM (nauki ścisłe, technologia, inżynieria i matematyka) kobiety były zmuszane do rezygnacji z kariery akademickiej z powodu nękania. Odejście kobiet z takich dziedzin ogranicza ich możliwości zarobkowe i uniemożliwia stworzenie nowego pokolenia mentorek, które mogłyby wprowadzić jeszcze więcej kobiet do tej dziedziny. Badania konsekwentnie pokazują, że mentorki odgrywają kluczową rolę w niwelowaniu nierównowagi płci w różnych zawodach, zapewniając wsparcie psychospołeczne i wsparcie rozwoju kariery, sponsoring i coaching.
Przy obecnym tempie postępu (w niwelowaniu różnic pomiędzy płciami) potrzebowalibyśmy jeszcze 46 lat, aby kobiety osiągnęły wskaźnik aktywności zawodowej mężczyzn, prawie dwa razy więcej (93 lata), aby zniwelować różnice w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn oraz 33 lata, aby zniwelować różnice w reprezentacji politycznej kobiet i mężczyzn w krajach OECD. Szwecja, Dania i Norwegia znajdują się na szczycie naszego rankingu ze względu na ogromne postępy poczynione w celu wyrównania szans kobiet i mężczyzn, zwłaszcza w dziedzinie zdrowia i edukacji, a także środowiska pracy, reprezentacji politycznej i wyników emerytalnych kobiet. Kraje takie jak Meksyk, Chiny i Turcja mają przed sobą długą drogę do osiągnięcia równości płci.
W tym kontekście większe wsparcie publiczne jest potrzebą chwili, aby zlikwidować bariery, które utrudniają kobietom osiągnięcie pełnego potencjału – uważa Allianz Trade. Znaczna część postępów zaobserwowanych w ciągu ostatnich trzech dekad była wynikiem finansowania ukierunkowanego na cele zrównoważonego rozwoju. Jednak oficjalna pomoc rozwojowa (ODA) krajów OECD związana z zarządzaniem i mająca na celu równouprawnienie płci spada. Oficjalna pomoc rozwojowa na wsparcie organizacji i ruchów na rzecz praw kobiet oraz instytucji rządowych spadła średnio do 684 mln euro rocznie w latach 2021-2022, z 824 mln euro w latach 2019-2020. Bez dodatkowego wsparcia zniwelowanie różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn będzie odległym marzeniem, zwłaszcza w przypadku krajów z dołu naszego rankingu.
