Długi majowy weekend to czas wypoczynku i jednocześnie wzmożonego ruchu na drogach. Cieplejsze dni sprzyjają aktywności motocyklistów, rowerzystów oraz pieszych i niestety przekraczaniu dozwolonych prędkości. Niemniej majówka, w statystykach bezpieczeństwa, nie odbiega w sposób szczególny od pozostałych weekendów a średnia liczba wypadków i ofiar jest nawet niższa – wynika z analiz Polskiego Obserwatorium Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ITS.
W tym roku długi majowy weekend może liczyć 5 dni, jeśli 2-ego maja będziemy na urlopie, lub aż 9 dni, jeśli łącznie weźmiemy 3 dni wolne od pracy. Część osób rozpocznie odpoczynek już w piątek, wyjeżdżając późnym popołudniem bądź wieczorem. Przedłużony weekend oznacza wzmożony ruch na większości dróg, szczególnie na trasach wyjazdowych z miast. Większe natężenie ruchu potęguje zaś ryzyko wypadków.
Choć w okresie wakacyjnym oraz w miesiącach charakteryzujących się dobrą słoneczną pogodą odnotowywanych jest więcej zdarzeń drogowych, to z danych Polskiego Obserwatorium Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ITS (POBR) wynika, że majówka na drogach (pod względem bezpieczeństwa) nie różni się od pozostałych weekendów w roku kalendarzowym a średnia liczba wypadków i ofiar jest nawet niższa od średnich wartości dla wszystkich weekendów w latach 2018-2023.
Tabela 1. Wypadki i ich ofiary w dniach 1-3 maja w Polsce w latach 2019-2023
Opracowanie: Polskie Obserwatorium Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ITS na podstawie danych z Komendy Głównej Policji SEWiK
Majówka (liczba dni)
Wypadki
Ofiary śmiertelne
Ranni
Razem
Kierujący
Pasażerowie
Piesi
Razem
Kierujący
Pasażerowie
Piesi
1-3.05.2019 (3 dni)
164
16
10
2
4
200
102
72
26
1-3.05.2020 (3 dni)
113
13
8
4
1
133
74
47
12
1-3.05.2021 (3 dni)
111
16
6
5
5
135
76
50
9
30.04, 1.05, 3.05.2022 (3 dni)
155
15
13
1
1
182
111
52
19
1-3.05.2023 (3 dni)
140
16
11
3
2
168
100
50
18
Razem
683
76
48
15
13
818
463
271
84
Majówka średnio na 1 dzień
46
5
3
1
1
55
31
18
6
Dni weekendowe
29436
3441
1940
760
741
35777
18947
12227
4572
Średnio w 1 dzień weekendowy
57
7
4
1
1
69
36
24
9
– Należy zwrócić uwagę, że najwięcej wypadków w majówkę zdarza się podczas dobrych warunków atmosferycznych (75%), za dnia (83%) i przy suchej nawierzchni (80%). Większość z nich ma miejsce w obszarach zabudowanych (60%), ale poza obszarami zabudowanymi (40%) są one znacznie poważniejsze w skutkach (20 ofiar śmiertelnych na każde 100 wypadków). Dla porównania w obszarach zabudowanych to 5 ofiar śmiertelnych na 100 wypadków. Ponadto większość zdarzeń drogowych wydarza się na drogach jednojezdniowych dwukierunkowych (83%). Z kolei do najcięższych w skutkach wypadków dochodzi nocą i z udziałem kierujących pod wpływem alkoholu (12 ofiar śmiertelne na 100 wypadków). W trakcie ostatnich pięciu majowych weekendów alkohol był przyczyną 11% wypadków, zaś nadmierna prędkość, czyli bolączka polskich dróg, była przyczyną 31% wypadków. Analizy wskazują także, że w długie majowe weekendy najwięcej ofiar stanowią kierowcy samochodów osobowych (50%), motocykliści (22%) oraz piesi (17%). Przy planowaniu wyjazdu należy pamiętać, że najtrudniejsze warunki i największe zagrożenie występuje zwykle w dzień poprzedzający weekend, czyli w piątek (średnio 76 wypadków) – wylicza Anna Zielińska z POBR.
Analiza statystyk wypadków drogowych podczas majówki w latach 2019-2023 pokazuje pewne istotne trendy. Liczba wypadków podczas tego okresu wahała się od 111 do 164, z najniższym wskaźnikiem w 2021 roku i najwyższym w 2019. Podobne wahania dotyczą liczby ofiar śmiertelnych – od 13 do 16. W danych możemy zauważyć też tendencję spadkową w liczbie wypadków i ofiar śmiertelnych od 2019 do 2021 roku, jednak w 2022 roku nastąpił ponowny wzrost, a następnie kolejny spadek. Jeśli chodzi o rozkład wypadków w poszczególnych grupach uczestników ruchu drogowego, to większość ofiar stanowią kierujący pojazdami, a następnie pasażerowie. Ranni piesi to stosunkowo niewielki odsetek – wynika z analiz POBR.
Tabela 2. Struktura wypadków i ofiar w dniach 1-3 maja w Polsce w latach 2018-2023
*Dane sumaryczne z ostatnich pięciu lat
Opracowanie: Polskie Obserwatorium Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ITS na podstawie danych z Komendy Głównej Policji SEWiK
Majówki 2019-2023
Wypadki
Ofiary śmiertelne
Ranni
Zabici na 100 wypadków
Razem
683
100%
76
100%
818
100%
11
Zabudowany
409
60%
22
29%
476
58%
5
Niezabudowany
274
40%
54
71%
342
42%
20
Drogi krajowe
163
24%
25
33%
192
23%
15
Drogi jednojezdniowe, dwukierunkowe
565
83%
68
89%
678
83%
12
Dobre warunki atmosferyczne
514
75%
56
74%
610
75%
11
Sucha nawierzchnia
549
80%
57
75%
657
80%
10
Dzień, świt, zmrok
568
83%
51
67%
694
85%
9
Noc
115
17%
25
33%
124
15%
22
Alkohol kierującego
69
10%
13
17%
75
9%
19
Alkohol pieszego
6
1%
1
1%
7
1%
17
Alkohol ogółem
78
11%
14
18%
85
10%
18
Prędkość
213
31%
37
49%
267
33%
17
Piesi
92
13%
13
17%
84
10%
14
Rowerzyści
104
15%
4
5%
91
11%
4
Motocykliści
118
17%
17
22%
112
14%
14
Sam. osobowe
549
80%
38
50%
466
57%
7
Aby tegoroczna majówka była bezpieczniejsza od poprzednich, wyruszając w drogę, warto zabrać ze sobą, oprócz koniecznego wyposażenia, także zdrowy rozsądek!
Podróżując samochodem pamiętajmy, że:
- Do wyjazdu przygotowany musi być zarówno kierowca, jak i pojazd.
- Przed wyruszeniem w trasę trzeba zadbać o stan techniczny samochodu.
- W drogę można wyruszyć wcześniej, by uniknąć dużego ruchu.
- Kierowca powinien być wypoczęty.
- Kierujący powinien robić częste przerwy, co 2-3 godziny jazdy.
- Bagaż oraz luźne przedmioty należy zabezpieczyć na czas podróży.
- Dzieci przewozimy w fotelikach, a podróżujący muszą mieć zapięte pasy bezpieczeństwa.
- Przestrzegamy przepisów ruchu drogowego, a co szczególnie ważne nie przekraczamy dopuszczalnych limitów prędkości.
Podróżując rowerem:
- Zaleca się jazdę w kasku oraz w ochraniaczach, a po zmierzchu wyposażenie w elementy odblaskowe i oświetlenie roweru.
- Warto pamiętać, że rower musi mieć obowiązkowy odblask koloru czerwonego z tyłu o kształcie innym niż trójkątny, a także sprawne hamulce i sygnał dźwiękowy (dzwonek).
- Dziecko w wieku do 7 lat przewozimy na rowerze w specjalnym foteliku lub przyczepce.
- Rowerzysta ma obowiązek korzystać z drogi dla rowerów. Rowerzysta nie może jeździć po chodniku, chyba że szerokość chodnika wzdłuż drogi, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 50 km/h, wynosi co najmniej 2 m i brakuje wydzielonej drogi dla rowerów oraz pasa ruchu dla rowerów.
- Dzieci do lat 10 wraz z opiekunem mogą jeździć po chodniku.
- Należy pamiętać, że kierujący rowerem, korzystając z chodnika, obowiązany jest jechać powoli, zachować szczególną ostrożność i ustępować miejsca pieszym.
Podróżując pieszo pamiętajmy, że:
- Należy korzystać z chodnika lub drogi dla pieszych, a w razie ich braku – z pobocza.
- Idąc poboczem lub jezdnią należy iść „gęsiego” lewą stroną drogi (twarzą do nadjeżdżających pojazdów).
- Należy przechodzić przez jezdnię w miejscach oznaczonych pasami, czyli tzw. zebrą – wyjątek, gdy odległość od przejścia dla pieszych przekracza 100 metrów.
- Dziecko w wieku do 7 lat może korzystać z drogi tylko pod opieką osoby, która osiągnęła wiek co najmniej 10 lat.
- Osoby poruszające się po drodze po zmierzchu poza obszarem zabudowanym (jeżeli nie znajdują się na drodze przeznaczonej wyłącznie dla pieszych lub na chodniku) muszą używać elementów odblaskowych oraz powinny nosić jaskrawe lub jasne ubrania.
- Pieszy przechodząc przez jezdnię nie może korzystać z telefonu komórkowego w sposób utrudniający mu obserwację sytuacji na drodze.