On Board PR Sp. z o.o. 
Odwodnienie pojawia się, gdy organizm traci więcej wody, niż jej przyjmuje. Już lekkie odwodnienie (odpowiadające 1-4% masy ciała) może niekorzystnie wpływać na funkcjonowanie organizmu i prowadzić do zwiększonego ryzyka występowania problemów zdrowotnych . Wyniki badań przeprowadzonych przez Symposion w lutym br. na zlecenie firmy Coca Cola jednoznacznie wskazują na potrzebę popularyzacji wiedzy dotyczącej właściwego bilansowania płynów.
97,2 % pytanych lekarzy uważa, że edukacja na temat prawidłowego nawodnienia organizmu jest bardzo ważna. Inne badanie przeprowadzone w kwietniu br. także na zlecenie Coca Coli przez firmę Millward Brown SMG/KRC wykazało jednak, że 71% pacjentów nigdy nie konsultowało z lekarzem ilości i jakości płynów spożywanych w codziennej diecie.
– Skutki odwodnienia, tego najczęściej spotykanego – przewlekłego, niewielkiego, to gorsza koncentracja, osłabienie. Wpływa ono negatywnie na uczenie się i nastrój. Jest więc poważną przeszkodą w życiu zawodowym dorosłych i uczniów w szkole. Natomiast skutki odwodnienia zwłaszcza ciężkiego, u osób starszych i dzieci, mogą być wręcz tragiczne. Istotna jest nie tylko ilość, ale i szybkość utraty płynów. Im są one większe, tym gorzej. Utrata większej ilości płynów skutkuje osłabieniem, spadkiem ciśnienia tętniczego, zawrotami głowy, omdleniem. Organizm broni się przed odwodnieniem zmniejszając ilość wydalanego moczu i stymulując pragnienie. Pojawienie się uczucia pragnienia jest dowodem na duży niedobór płynów. Nie powinniśmy do tego dopuszczać. Dlatego należy pić płyny zanim wystąpi uczucie pragnienia. Tym bardziej, że mechanizmy regulujące pragnienie są zwykle mniej sprawne u osób starszych i małych dzieci i to one są najbardziej narażone na ciężkie odwodnienie. Z drugiej strony długotrwałe spożywanie dużych ilości płynów przez osoby zdrowe nie jest szkodliwe. U osób z chorobami serca i nerek nadmiar płynów może prowadzić do obrzęków i duszności. Warto zatem przy okazji zapytać lekarza o stan swojego zdrowia – radzi prof. Ryszard Gellert, nefrolog, wybitny specjalista chorób wewnętrznych i medycyny rodzinnej z kliniki nefrologii CMKP, Szpitala Bielańskiego w Warszawie.
Recepta w płynie
Niestety aż 42,7% ankietowanych lekarzy przyznaje, że pacjenci dość rzadko pytają o kwestie związane z prawidłowym nawodnieniem organizmu. Tymczasem zależy ono od różnych czynników, ·bo jest wielowymiarowym zagadnieniem. Poziom aktywności fizycznej, wiek, waga, przebyte choroby, czy preferencje smakowe mogą znacząco wpływać na sposób, w jaki powinniśmy komponować naszą dietę oraz wybierać właściwe rodzaje napojów. Aby mieć pewność, że nasz organizm jest odpowiednio nawodniony warto zapytać o radę lekarza pierwszego kontaktu, który może określić stopień odwodnienia i ewentualnych zaburzeń wodno-elektrolitowych, biorąc pod uwagę indywidualne potrzeby, a także upodobania i nawyki.
Dla lekarzy i dla Kowalskiego
Wiedzę o nawodnieniu organizmu pogłębiają i upowszechniają, między innymi, eksperci z European Hydration Institute (EHI) – Europejskiego Instytutu Nawodnienia, który został powołany, aby popularyzować wiedzę o nawodnieniu organizmu i jego wpływie na zdrowie, dobre samopoczucie i sprawność fizyczną. EHI wraz z Radą Naukową, składającą się z ekspertów w wielu dziedzinach, z różnych krajów, pragnie zwiększyć świadomość tego zagadnienia wśród specjalistów i opinii publicznej. European Hydration Institute prowadzi portal internetowy www.european-hydrationinstitute.org poświęcony najnowszym doniesieniom naukowym na temat nawadniania organizmu. Na stronie dostępne są teksty edukacyjne, wypowiedzi specjalistów, a także aktualne informacje o zjazdach i konferencjach, dotyczących różnych aspektów nawodnienia. Portal prowadzony jest w języku angielskim. Po zarejestrowaniu się na stronie www.europeanhydrationinstitute.org, internauta będzie otrzymywać newsletter z istotnymi oraz praktycznymi informacjami, które mogą okazać się pomocne w codziennej praktyce lekarskiej.
European Hydration Institute opracował 10 wskazówek jak dbać o prawidłowe nawadnianie organizmu
1. Organizm potrzebuje wody, aby właściwie funkcjonować. Bez wody człowiek może przeżyć zaledwie kilka dni, natomiast bez innych składników odżywczych kilka tygodni, a nawet miesięcy.
2. Należy dbać o codzienne przyjmowanie odpowiedniej ilości płynów, pić regularnie małymi porcjami przez cały dzień.
3. Powinno się pić zanim poczuje się pragnienie.
4. Organizm traci wodę poprzez procesy oddychania, pocenia się i wydalania (średnio około 2 – 3 l dziennie). Utrata wody wzrasta wraz z temperaturą otoczenia, aktywnością fizyczną i wysokością geograficzną. Na utratę wody i soli mineralnych mają także wpływ zaburzenia przewodu pokarmowego tj. wymioty i biegunka.
5. Zalecane dzienne spożycie wody przez zdrową, dorosłą osobę w normalnych warunkach wynosi ok. 2,5 l dla mężczyzn i ok. 2 l dla kobiet (wartości te uwzględniają wodę zawartą w napojach i w pokarmie).
6. Należy unikać przebywania na słońcu oraz intensywnej aktywności fizycznej w godzinach największych upałów.
7. Szczególnie narażone na odwodnienie są kobiety w ciąży oraz karmiące, małe dzieci i osoby starsze. Rodzice lub opiekunowie powinni dbać, aby ich podopieczni pili wystarczającą ilość płynów.
8. Pokarmy zawierające dużą ilość wody, np. warzywa, owoce i zupy, mogą dostarczyć znaczną część dziennego zapotrzebowania na wodę.
9. Cennym źródłem nawodnienia organizmu są także różne napoje bezalkoholowe.
10. Rolą lekarzy, specjalistów ds. żywienia i dietetyków jest szerzenie wiedzy na temat optymalnego poziomu nawodnienia organizmu.
1. Kolasa KM, Lackey CJ, Grandjean AC. Hydration and Health promotion. Nutrition Today 2009;44:190-201
2. Badanie przeprowadzone w lutym br. przez Symposion na zlecenie firmy Coca Cola, na reprezentatywnej grupie lekarzy pierwszego kontaktu
3 Badanie przeprowadzone w kwietniu br. Przez Millward Brown na zlecenie firmy Coca Cola, na reprezentatywnej grupie respondentów
4 Materiały European Hydration Institute (www.europeanhydrationinstitute.org)
