W dobie rosnących cen energii nie bez powodu mówi się, że najtańsza energia to energia zaoszczędzona. Ograniczenie strat ciepła to nie tylko trend współczesnej architektury, ale konkretne rozwiązania, które w swoim domu może z powodzeniem wykorzystać każdy z nas. Nieszczelne okna budynku są odpowiedzialne za straty energii cieplnej rzędu 25%. Dlatego też, wybór odpowiednich produktów z zakresu stolarki okiennej może przynieść wymierne oszczędności.
Co wpływa na szczelność okna?
Szczelność jest niezbędna do tego, by okno spełniało swoje funkcje – ochrony przed działaniem czynników atmosferycznych oraz przed hałasem. Dawniej, w dobie masowego wykorzystywania okien drewnianych z pojedynczą szybą, zapewnienie ich szczelności stanowiło nie lada wyzwanie. Nasi przodkowie, w celu podniesienia izolacyjności termicznej okna, stosowali rozwiązania takie jak uszczelnianie kitem czy też wypełnianie przestrzeni między szybami watą. Obecnie, dzięki rozwojowi technologii i opracowaniu nowoczesnych rozwiązań, dobre parametry szczelności stolarki okiennej z PVC, drewna i aluminium można uzyskać stosunkowo łatwo.
Na szczelność stolarki okiennej mają wpływ jej poszczególne elementy, takie jak szyby, profile okienne, uszczelki czy też okucia. Izolacyjność cieplną okna wyraża się za pomocą współczynnika przenikania ciepła Uw. Im mniejszy jest ten współczynnik, tym większą izolacyjność termiczną posiada okno. Zgodnie z obowiązującymi normami, w Polsce współczynnik Uw nie może przekraczać wartości Uw=1,9 W/m2K. Izolacyjność akustyczną stolarki okiennej określa się zaś za pomocą współczynnika izolacyjności akustycznej Rw, wyrażanego w decybelach (dB). Obecnie standardowe okna posiadają współczynnik Rw wynoszący około 30 dB. Odwrotnie niż w przypadku parametru przenikania ciepła, wyższa wartość współczynnika Rw oznacza lepsze zabezpieczenie przed hałasem.
Dobry montaż to podstawa
– Nawet wykorzystanie rozwiązań najlepszych producentów nie zagwarantuje właściwej szczelności stolarki okiennej, gdy poważne błędy zostały popełnione na etapie montażu – mówi Paweł Wróblewski, Dyrektor Związku Polskie Okna i Drzwi, zrzeszającego producentów, dystrybutorów i dostawców stolarki okiennej i drzwiowej – Profil okienny kurczy się i rozszerza na skutek zmian temperatury. Montaż okna powinien być więc wykonany w taki sposób, by zostawić odpowiednią (2-3 cm) ilość przestrzeni między ościeżem a ościeżnicą – dodaje Dyrektor Związku.
W przeciwnym razie, okno może po prostu ulec uszkodzeniu. Pominięcie tego faktu w czasie montowania stolarki jest poważnym błędem, który można jednak zniwelować używając odpowiedniej piany montażowej – Prowadzone przez nas badania wykazały, że niewłaściwy montaż okna o bardzo wysokich parametrach izolacyjności akustycznej (około 43 dB) powoduje obniżenie tego parametru o 10 dB – a więc do poziomu zwykłego profilu okiennego – tłumaczy Michał Sawicki, Kierownik działu technicznego z firmy Soudal, producenta pianek montażowych. Inwestor płaci więc za stolarkę o podwyższonej dźwiękoszczelności, a uzyskuje okno o normalnych parametrach – W rozwiązaniach oferowanych przez Soudal można znaleźć piankę montażową zapewniającą dźwiękoszczelność i charakteryzującą się niezwykle wysoką elastycznością – produkt posiada zdolność powrotu do pierwotnego kształtu po ściśnięciu nawet o 75% lub rozciągnięciu do 45%, podczas gdy tradycyjne pianki wykazują zdolność ściskania i rozciągania maksymalnie do 10% – dodaje Michał Sawicki. Rozwiązanie to pozwala na bardzo dobrą amortyzację profilu okiennego, który, nawet jeśli przestrzeń pomiędzy oknem a ościeżem trochę odbiega od zalecanej, może rozszerzać się i kurczyć bez konsekwencji dla swoich parametrów cieplnych i akustycznych.
Nie dla grzyba i pleśni
W porównaniu z rozwiązaniami stosowanymi dawniej, współczesna stolarka okienna charakteryzuje się dużo większą szczelnością. Z tego względu, dla zapewnienia właściwej wymiany powietrza w pomieszczeniach nie wystarcza już stosowanie tradycyjnej wentylacji grawitacyjnej – najbardziej popularnego typu wentylacji w polskich mieszkaniach. Działa ona na zasadzie odpływu ciepłego, zużytego powietrza poprzez kratki wentylacyjne. Wypływające na zewnątrz powietrze powinno zostać zastąpione przez świeże powietrze, dostające się do pomieszczeń przez odpowiednie urządzenia zamontowane w oknach lub ścianach zewnętrznych budynku (np. nawiewniki). W obiektach z wentylacją mechaniczną tj. nawiewno-wywiewną, okna powinny być szczelne – bez dodatkowych urządzeń doprowadzających powietrze.
Niewietrzone pomieszczenia, w których gromadzi się para wodna, a w efekcie wilgoć, narażone są na powstawanie grzyba i pleśni na ścianach. Najlepsze efekty daje krótkie, lecz intensywne wietrzenie przy wyłączonym ogrzewaniu, dlatego zawsze, gdy otwieramy okno, powinniśmy zakręcić termostat w kaloryferze. Ponieważ zwykle o tym nie pamiętamy, można zamontować w oknie czujnik okienny zintegrowany z termostatem, który automatycznie odetnie dopływ ciepłej wody do kaloryfera w momencie otwarcia okna. Proces wietrzenia, który wymaga czasu i uwagi mieszkańców można zautomatyzować, tak by okna uchylały się samoczynnie – Elektryczny napęd automatycznie steruje otwieraniem i zamykaniem okien. Można go zaprogramować w taki sposób, żeby uchylał i zamykał okna o dokładnej porze, albo w zależności od wilgotności powietrza w danym pomieszczeniu – mówi Andrzej Wróblewski, ekspert ds. technologii okien i drzwi z firmy Roto, producenta okuć do stolarki okiennej i drzwiowej, który oferuje tego typu rozwiązanie – Poza zegarem i termometrem, w system sterowania można włączyć czujniki wiatru, deszczu i C02. System, wyposażony w odpowiednie czujniki, sam zamknie okna, gdy na zewnątrz wieje zbyt silny wiatr, zacznie padać deszcz lub gdy poziom wilgotności spadnie do odpowiedniego poziomu. Takie rozwiązanie pozwala na zdrową wymianę powietrza i zredukowanie do minimum strat energii, bo nasz dom się nie wyziębia – dodaje Andrzej Wróblewski.
Przy wyborze stolarki należy spytać sprzedawcę o to, jakie parametry oraz certyfikaty posiada dany produkt. Stolarka okienna posiadająca wysokie współczynniki izolacyjności cieplnej i akustycznej skutecznie ochroni nasz dom przed napływem zimna oraz przed hałasem – pod warunkiem, że zadbamy o jej profesjonalny montaż. Przy użytkowaniu okna istotne jest również odpowiednie wietrzenie, co pozwoli na podniesienie komfortu użytkowania pomieszczeń i przyniesie wymierne oszczędności.