Kupczyk Piotr 
Czym jest stalkerware?
Oprogramowanie stalkerware umożliwia ingerencję w czyjeś prywatne życie i jest wykorzystywane jako narzędzie umożliwiające nadużycia w przypadkach mających znamiona przemocy domowej oraz nękania. Poprzez zainstalowanie tego rodzaju aplikacji osoby dopuszczające się nadużyć mogą uzyskać dostęp do wiadomości, zdjęć, kont na portalach społecznościowych, geolokalizacji oraz nagrań audio i wideo (w niektórych przypadkach w czasie rzeczywistym) swojej ofiary. Takie programy działają w tle, bez wiedzy oraz zgody ofiary.
Problem związany z oprogramowaniem stalkerware narasta od kilku lat, a ofiar przybywa w zatrważającym tempie. Organizacje non-profit odnotowują stały wzrost liczby osób zwracających się o pomoc w związku z tym problemem. Według firmy Kaspersky liczba użytkowników, przeciwko którym użyto oprogramowania stalkerware, zwiększyła się o 35% — z 27 798 w 2018 r. do 37 532 w 2019 r. Co więcej, wachlarz tego typu zagrożeń rozszerzył się, o czym świadczyć może fakt, że w 2019 r. firma Kaspersky wykryła 380 wariantów oprogramowania stalkerware – o 31% więcej niż w ubiegłym roku.
Do tej pory nie uzgodniono standardowej definicji oprogramowania stalkerware ani kryteriów jego wykrywania, co znacząco utrudniało komunikację w branży bezpieczeństwa IT odnośnie tej kwestii. W związku z tym założyciele koalicji podjęli ważny krok i zaczęli swoją działalność od stworzenia właściwej definicji oraz osiągnięcia porozumienia w sprawie kryteriów wykrywania.
W ramach wsparcia Międzynarodowego Dnia Eliminacji Przemocy Wobec Kobiet (25 listopada) koalicja uruchomi również portal internetowy www.stopstalkerware.org, którego celem będzie zapewnienie pomocy ofiarom, ułatwienie przekazywania wiedzy pomiędzy członkami koalicji, opracowanie najlepszych praktyk w zakresie etycznego tworzenia oprogramowania oraz edukacja na temat zagrożeń związanych z oprogramowaniem stalkerware.
Strona internetowa będzie stanowić przydatny zasób online dla ofiar stalkerware. Użytkownicy znajdą na niej informacje o tym, czym jest oprogramowanie stalkerware, jak działa i – przede wszystkim – jak można się przed nim ochronić. Będzie również zawierać listę typowych wskazówek sugerujących, że dana osoba mogła paść ofiarą oprogramowania stalkerware, oraz podpowiadać, jakie działania należy podjąć, a jakich się wystrzegać. Po pierwsze, należy zastanowić się, czy usunięcie takiego oprogramowania mogłoby potencjalnie wyrządzić większą szkodę, ponieważ osoba dopuszczająca się nadużycia zostanie natychmiast poinformowana o tym przez aplikację.
Użytkownikom, którzy podejrzewają, że mogą być celem omawianego zagrożenia, zaleca się kontakt z lokalną organizacją pomocy ofiarom lub z organami ścigania w celu zapewnienia sobie bezpieczeństwa.
Aby przeciwdziałać temu zagrożeniu, niezbędna jest współpraca pomiędzy producentami z branży cyberbezpieczeństwa oraz organizacjami zajmującymi się ochroną praw. Wkład branży bezpieczeństwa IT polega na udoskonaleniu wykrywania oprogramowania stalkerware oraz lepszym informowaniu użytkowników o tego rodzaju zagrożeniu dla ich prywatności. Z kolei organizacje zajmujące się ochroną praw, które mają bezpośredni kontakt z ofiarami przemocy domowej i znają ich problemy oraz zgłoszenia, mogą doradzać nam w naszej pracy. Działając wspólnie, będziemy mogli pomóc ofiarom poprzez wiedzę techniczną oraz rozwijanie umiejętności – powiedział Wiaczesław Zakorzewski, szef działu badań dot. zwalczania szkodliwego oprogramowania z firmy Kaspersky.
Badania pokazują, że 70% kobiet, które padły ofiarą cybernękania, doświadczyło również przynajmniej jednej formy przemocy fizycznej lub/oraz na tle seksualnym ze strony partnera. Musimy zrobić, co w naszej mocy, aby nie dopuścić do tego, by sprawcy wykorzystywali telefony swoich ofiar w celu nękania, a jednocześnie sprawić, że poniosą odpowiedzialność za przemoc, jakiej się dopuszczają. Dzięki koalicji możemy przekazać naszą wiedzę na temat przemocy firmom zajmującym się bezpieczeństwem IT – aby wspólnie położyć kres przemocy wobec kobiet i dziewcząt dokonywanej za pomocą nowych technologii – powiedziała Anna McKenzie, menedżer ds. komunikacji, European Network for the Work with Perpetrators of Domestic Violence (WWP EN).
Działając w trybie całkowitej niewidzialności, bez powiadomienia właściciela urządzenia, oprogramowanie stalkerware stanowi dla stalkerów skuteczne narzędzie umożliwiające nękanie, monitorowanie, prześladowanie, oszustwa oraz inne nadużycia. Wszystko to może mieć traumatyczne skutki, wywoływać strach w ofierze, jak również prowadzić do poważnych naruszeń w sferze bezpieczeństwa i prywatności. Powstanie nowej koalicji to istotny krok w kierunku zażegnania tego problemu – powiedziała Erica Olsen, dyrektor Safety Net Project, National Network to End Domestic Violence.
Jako organizacja non-profit mamy świadomość, że technologia umożliwia sprawcom dostęp do prywatnych danych ich ofiar. Te z kolei, z powodu wstydu, rzadko szukają pomocy. W swej działalności WEISSER RING coraz częściej styka się z problemem stalkingu wśród zgłaszających się ofiar. W 2018 roku świadczyliśmy pomoc w 1 019 przypadkach nękania – co stanowi około 3% więcej w stosunku do poprzedniego roku. Według niemieckich statystyk policyjnych dotyczących przestępstw w 2018 r. łączna liczba przypadków nękania wynosiła prawie 19 000, co stanowiło o 500 przypadków więcej niż rok wcześniej i również wskazuje na wyraźny wzrost. Dlatego razem z WEISSER RING Foundation stworzyliśmy aplikację NO STALK, która zapewnia ofiarom skuteczne narzędzie umożliwiające udokumentowanie nękania w celach dowodowych – powiedział Horst Hinger, zastępca dyrektora generalnego, WEISSER RING.
Koalicja jest inicjatywą niekomercyjną i powstała celem połączenia wspólnym celem organizacji non-profit, firm z branży cyberbezpieczeństwa oraz organów ścigania. Koalicja jest otwarta na nowych partnerów i współpracę mającą na celu zwalczanie oprogramowania stalkerware.
W ramach działań związanych z koalicją firma Kaspersky przygotuje raport poświęcony stanowi oprogramowania stalkerware w 2019 r. Raport zostanie udostępniony na oficjalnym blogu firmy – Kaspersky Daily – 25 listopada 2019 r.
Informację można wykorzystać dowolnie z zastrzeżeniem podania firmy Kaspersky jako źródła.
Wszystkie informacje prasowe są dostępne na stronie https://www.kaspersky.pl/nowosci.
