Aleksandra Iżycka 
– Uchwałę w tej sprawie radni Rady Miasta Torunia uchwalili 15 grudnia 2011 roku. Celem programu jest udzielenie pomocy pieniężnej rodzinie, w której co najmniej jedno z rodziców lub opiekunów pracuje zawodowo, a dzieci korzystają z opieki żłobkowej lub uczęszczają do przedszkola – mówi Lidia Chamarczuk-Mazurek, pełnomocnik Prezydenta Miasta Torunia ds. oświaty i polityki społecznej. – Pomoc skierowana jest do rodzin najbardziej potrzebujących wsparcia, tj. takich u których kryterium dochodowe na jedną osobę w rodzinie nie przekracza – według stanu na wrzesień 2011 r. – 702,00 zł miesięcznie, tj. dwukrotności kwoty określonej ustawą o polityki społecznej. Z pomocy nie mogą korzystać rodziny, które korzystają z ulgi dla rodzeństw.
W przypadku obojga rodziców bezrobotnych dziecko może korzystać w przedszkolu z bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki w wymiarze 5 godzin dziennie. Jeżeli dziecko rodziców bezrobotnych uczęszcza do przedszkola z ważnych względów społecznych, istnieje możliwość udzielenia pomocy tej rodzinie na ogólnych zasadach z ustawy o pomocy społecznej.
– Program wchodzi w życie 14 stycznia 2012 roku. Od tego dnia można się zgłaszać do pracowników socjalnych i wypełnić wniosek. Następnie pracownik socjalny przeprowadzi wywiad środowiskowy, ustali warunki rodzinne, socjalne i materialne – wylicza dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Toruniu Kazimiera Janiszewska. – Dopiero po wywiadzie zostanie wydana decyzja administracyjna. Zasiłek może być wydany maksymalnie na 6 miesięcy. Po upływie tego czasu można ponownie wystąpić z wnioskiem. Program funkcjonował będzie do 31 grudnia 2012 roku.
Działania wynikające z programu są zbieżne ze ,,Strategią rozwiązywania problemów społecznych dla miasta Torunia na lata 2006-2013”.
Podstawę prawną do udzielenia pomocy przez lokalny samorząd stanowi ustawa z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, wyróżniająca:
• zadania własne gminy o charakterze obowiązkowym – podejmowanie innych działań z zakresu pomocy społecznej wynikających z rozeznanych potrzeb gminy, w tym tworzenie i realizacja programów osłonowych
• uprawnienia rady gminy do opracowania i kierowania do wdrożenia lokalnych programów pomocy społecznej
Na podstawie ustawy o systemie oświaty oraz uchwały Rady Miasta Torunia z 8 września 2011 r. ustalona została opłata za każdą godzinę korzystania przez dziecko ze świadczeń przekraczających bezpłatny pobyt w przedszkolu. Dla rodziców lub opiekunów dzieci przebywających w przedszkolu 9 lub 10 godzin dziennie (jest to 420 i 71 dzieci) nowe zasady odpłatności oznaczają podwyżkę odpowiednio o 52,71 i 103,31 zł (stanowi to 35,2% i 69%).
Na podstawie uchwały Rady Miasta Torunia z 29 września 2011 r., która weszła w życie 1 listopada 2011 r., zostały ustalone nowe wysokości opłat rodziców za pobyt dziecka w żłobku. Dla rodziców/opiekunów dzieci przebywających w żłobku 9 lub 10 godzin dziennie nowe zasady odpłatności oznaczają podwyżkę odpowiednio o 29 i 51 zł (stanowi to 17,7% i 31%).
– Można domniemywać, że podwyżka dotyczy przede wszystkim rodzin, w których oboje rodzice lub opiekunowie pracują zawodowo przez 8 godzin dziennie i stąd wynika ich zapotrzebowanie na opiekę nad dzieckiem przez 9 lub 10 godzin – dodaje dyrektor Wydziału Zdrowia i Pomocy Społecznej UMT Hanna Miller. – Właśnie w celu ochrony tych osób przed nadmiernym obciążeniem finansowym związanym z opieką nad dziećmi i ułatwieniem powrotu na rynek pracy, opracowano program osłonowy. Podjęte działania powinny złagodzić obciążenie finansowe, szczególnie rodziców o niskich dochodach, korzystających z usług żłobka i przedszkola przez 9 lub 10 godzin dziennie, i ułatwić tym samym wychowanie dzieci.
Na realizację programu w budżecie miasta na rok 2012 zarezerwowano ok. 650 tys. zł. Kwota zasiłku celowego jest ekonomicznie uzasadniona i odpowiada możliwościom finansowym gminy. W przypadku rodziców spełniających kryterium dochodowe programu i posyłających dziecko do przedszkola taka kwota pokrywa wzrost odpłatności miesięcznej odpowiednio: za pobyt dziewięciogodzinny – w całości, za dziesięciogodzinny – w połowie. Dla rodziców korzystających z opieki żłobkowej kwota 50 zł rekompensuje wzrost opłaty za dziesięciogodzinny pobyt dziecka w żłobku. Zróżnicowana wysokość zasiłku pozwala wspomóc rodziców/opiekunów posyłających dzieci do żłobka lub przedszkola na krótszy czas, pozostających również w szczególnie trudnej sytuacji finansowej.
Z zasiłku rodzinnego, dla którego kryterium dochodowe ustalone jest na poziomie 504 zł, korzysta średnio miesięcznie 2900 dzieci w wieku do 5 lat. Z przeprowadzonej diagnozy wynika, że z opieki żłobkowej publicznej korzysta 278 i niepublicznej – 97 dzieci, natomiast do przedszkoli publicznych uczęszcza – 2403, a niepublicznych – 2500 dzieci. Łącznie daje to liczbę około 5278 dzieci.
Z liczby dzieci uczęszczających do przedszkoli publicznych 370 stanowią rodzeństwa, a do przedszkolach niepublicznych – ok. 200. Rodziny takie korzystają z ulg przyznanych na podstawie innych przepisów lub zawartych umów cywilno-prawnych. Ponieważ ustawa o pomocy społecznej określa, że w celu uzyskania zasiłku celowego osoba ubiegająca się o taką formę pomocy musi spełniać dwa kryteria, tj. kryterium dochodowe oraz sytuacyjne np. długotrwałej choroby, niepełnosprawności, potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności, bezradności w sprawach opiekuńczo–wychowawczych itp., szacuje się, że z zasiłku celowego skorzysta 25% dzieci uczęszczających do przedszkola lub żłobka.
