Maja Lidke 
Pierwszy tegoroczny odczyt Barometru EFL wyniósł 48,5 pkt. i jest o 1,3 pkt. wyższy niż w ostatnim kwartale ubiegłego roku. Eksperci zwracają uwagę, że tegoroczny wynik nie odbiega od poziomu Barometru w pierwszych kwartałach poprzednich lat. Od 2019 roku odczyty w styczniu są „pod kreską”, czyli poniżej progu 50 pkt., co wskazuje na słabe nastroje polskich przedsiębiorców. Wciąż nie widać światełka w „tunelu inwestycyjnym”, a prognozy sprzedażowe pozostają na bardzo niskim poziomie. Tylko 6% firm liczy na większe zamówienia w pierwszych miesiącach tego roku, a 19% obawia się ich spadku.
– Pierwszy tegoroczny wynik, choć lekko wyższy niż poprzedni pomiar z ostatniego kwartału ubiegłego roku, nie odbiega od sytuacji, z jaką mieliśmy do czynienia na początku 2022, 2021 czy nawet przedpandemicznego 2019 roku. Pomiary styczniowe najczęściej należą do jednych z najniższych w roku, gdyż są zbierane w okresie największej niepewności i niewiedzy na temat tego, co może wydarzyć się w nowym roku. W tym roku ta niepewność jest jeszcze większa z uwagi na obecną sytuacją gospodarczą-polityczną. Utrzymująca się od kilkunastu miesięcy dwucyfrowa inflacja, wysokie ceny energii i trwająca wojna na terytorium Ukrainy nie skłaniają przedsiębiorców do podejmowania nowych inicjatyw, na przykład inwestycji w sprzęt czy ekspansji zagranicznej, a bardziej do obrania roli obserwatora. Jednak już z czasów pandemii wiemy, że szybko uczymy się prowadzenia biznesu w nowym, niesprzyjającym otoczeniu i wyciągamy z tego wiele cennych lekcji wymiernych dla wyników sprzedażowych. Takimi były na przykład praca zdalna lub hybrydowa, która już nikogo nie dziwi, czy duże nakłady na cyfryzację firm. Liczę, że i obecne otoczenie zdeterminuje przedsiębiorców do podejmowania kolejnych inicjatyw – mówi Radosław Woźniak, prezes zarządu EFL.
Pod kreską
Główny odczyt Barometru EFL na I kwartał 2023 roku wynosi 48,5 pkt. i jest o 1,3 pkt. wyższy niż poprzedni pomiar. Warto dodać, że w całym 2022 roku nie było ani jednego wyniku, który przekroczył próg 50 pkt. Takiego roku nie było jeszcze w historii Barometru EFL.
Próg OR to poziom ograniczonego rozwoju firm z sektora MŚP, który wynosi co najmniej 50 pkt. w Barometrze EFL. Stanowi algorytm stworzony na podstawie danych zgromadzonych w trakcie badania przedsiębiorców dotyczących 4 sfer: poziomu sprzedaży, planowanych inwestycji w środki trwałe, płynności finansowej i zapotrzebowania na zewnętrzne finansowanie. Przyjmuje wartości od 0 do 100, przy czym zagregowany wynik powyżej 50 pkt. oznacza, że występują sprzyjające warunki do rozwoju sektora MŚP, natomiast wynik niższy oznacza, że warunki te są niekorzystne. Wartość wskaźnika na poziomie 48,5 pkt., po raz piąty z rzędu, nie przekroczyła progu OR, co oznacza, że mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa widzą niewielkie szanse na rozwój w najbliższych miesiącach.
Niska sprzedaż, słabsza płynność
Z pierwszego tegorocznego pomiaru Barometr EFL nie płyną optymistyczne dane. Tylko 6,2% firm spodziewa się większych zamówień w najbliższych miesiącach. Choć to wynik o 2 p.p. wyższy niż w IV kwartale 2022 roku (4,2%), to jednak pozostaje na najniższym poziomie w historii. 74% firm nie przewiduje żadnych zmian w tym obszarze w porównaniu do poprzedniego kwartału, a 19% obawia się spadku zamówień.
Za niską sprzedażą idzie niska płynność finansowa. Tylko 5,8% przedstawicieli MŚP spodziewa się lepszej płynności finansowej (o 1,6 p.p. więcej niż w IV kwartale 2022 roku). 75% firm nie przewiduje żadnych zmian w tym obszarze w porównaniu do poprzedniego kwartału, a 18% obawia się pogorszenia kondycji finansowej prowadzonych biznesów.
Inwestycje stoją w miejscu
Analizując dane z całego 2022 roku widać, że w zasadzie nie było przedsiębiorców, którzy planowali zwiększenie poziomu inwestycji. We wszystkich czterech pomiarach były to jedynie pojedyncze przypadki. Z podobną sytuacją mamy do czynienia w pierwszym tegorocznym pomiarze. Tylko 0,5% przedsiębiorców ma większe plany inwestycyjne niż w ostatnich miesiącach ubiegłego roku, a 96% nie spodziewa się utrzymania dotychczasowego poziomu.
Barometr EFL jest syntetycznym wskaźnikiem informującym o skłonności firm z sektora MŚP do wzrostu (tj. rozwoju rozumianego, jako stawianie sobie przez przedsiębiorstwa celów związanych ze wzrostem sprzedaży i produkcji, ekspansją na nowe rynki i maksymalizacją zysków, co jest związane z inwestycjami w środki trwałe). Prognozowana na dany kwartał kondycja finansowa firm MŚP daje punkt odniesienia do wnioskowania o zakładanym kierunku zmian, które sprzyjają wzrostowi lub działają hamująco na rozwój firm. Badanie przygotowywane jest przez Ecorys na zlecenie Europejskiego Funduszu Leasingowego SA., a jego wyniki są publikowane co kwartał. Jego uczestnicy to mikro, małe i średnie firmy terenu całej Polski. W badaniu wzięła udział reprezentatywna grupa 600 mikro, małych i średnich firm. Aktualna edycja badania odbyła się od 3 do 17 stycznia 2023 roku.
