Znaczna przewaga popytu nad podażą
Według raportu Analiza Rynku Biurowego w II kw. 2011 r., opracowanego przez Jones Lang LaSalle, na warszawskim rynku od początku roku daje się zauważyć wysoki poziom popytu na powierzchnie biurowe. Od kwietnia do końca czerwca br. podpisano umowy na ponad 123 tys. mkw., co łącznie z zawartymi w I kw. br. (220 tys. mkw.) daje 321 tys. mkw. wynajętej nowoczesnej powierzchni biurowej. To 46 proc. więcej niż w analogicznym okresie 2010 roku. Jak podają analitycy, w tym roku udział umów przednajmu wynosi 25 proc.
W pierwszej połowie 2011r. na stołeczny rynek weszły tylko cztery projekty o łącznej powierzchni 28,3 tys. mkw. (Pałac Młodziejowskiego, Mokotowska Square, Racławicka Point oraz Platinium Business Park IV). Do końca 2011 roku planowane jest oddanie dodatkowych 111,6 tys. mkw. z czego w Centrum, jedynie ok. 37 tys. mkw. (Jones Lang LaSalle). Ze względu na ograniczoną dostępność gruntów w centrum miasta, duże kompleksy biurowe powstają poza nim. Według analityków Warsaw Research Forum zasoby warszawskiego rynku powierzchni biurowej osiągnęły poziom ponad 3,5 mln mkw.
Ograniczona podaż i znaczny wzrost zainteresowania wynajmem wpłynęły na obniżenie poziomu pustostanów. Na koniec II kw. 2011r. w Warszawie dostępne było ok. 6,2 proc. całkowitej podaży nowoczesnej powierzchni biurowej (6,7 proc. w COB, 9,0 proc. w Centrum i 5,2 proc. poza Centrum). Przy tym stołeczne czynsze transakcyjne rozpoczęły wędrówkę w górę.
Najbardziej pożądanymi przez warszawskich najemców lokalizacjami są niezmiennie Centrum, Mokotów oraz strefa Południowo-Zachodnia miasta. Atrakcyjne powierzchnie biurowe w Centrum można wynająć teraz za 22-25 euro/mkw. Poza Centrum stawki są znacznie niższe i wynoszą 15-15,50 euro/mkw.
Niewiele firm decyduje się jednak na kosztowny wynajem biura w centrum miasta. – Klienci szukają ciekawych projektów w atrakcyjnych cenach, które zapewniają jednocześnie wysoką jakość oferowanej powierzchni. Ceny 1 mkw. powierzchni biurowej w naszej Inwestycji Kijowska (w kamienicy od 55 zł/mkw., w nowym budynku od 60 zł/mkw.) składającej się ze zrewitalizowanej XIX wiecznej zabytkowej kamienicy i nowoczesnego budynku biurowego, odpowiadają założeniom, jakie ma dziś większość firm poszukujących biur na warszawskim rynku – tłumaczy Andrzej Ołdakowki, prezes firmy PBM Południe Development, która kończy realizację wspomnianego kompleksu (www.pbmdevelopment.pl).
Wzrost na rynkach regionalnych
W I połowie br. utrzymywał się też duży popyt na biura w miastach regionalnych. Podpisano umowy łącznie na 160 tys. mkw. powierzchni biurowej (raport Jones Lang LaSalle). Najwięcej biur wynajęto w Krakowie i Poznaniu.
W II kw. 2011 r. nastąpił spadek poziomu pustostanów w Łodzi (do 18,6 proc.), Trójmieście (do 10,2 proc.), Poznaniu (do 11,4 proc.) i Katowicach (do 15,3 proc.). W Krakowie poziom niewynajętej powierzchni był stabilny i wyniósł w czerwcu prawie 11 proc. Nieznaczny wzrost wskaźnika pustostanów (o 1,1 proc.) był udziałem Wrocławia (teraz 3,2 proc.), co było wynikiem wprowadzenia na rynek dwóch projektów biurowych, których proces komercjalizacji nie został jeszcze zakończony.
Zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej w regionach zwiększyły się od kwietnia do czerwca br. o ponad 35,3 tys. mkw., w tym najwięcej w Krakowie. Poza Warszawą, w całym kraju w budowie pozostaje teraz około 340 tys. mkw. powierzchni biurowej. Najwięcej we Wrocławiu, Krakowie oraz Trójmieście. Według szacunków Jones Lang LaSalle, do końca tego roku do użytkowania oddanych zostanie kolejne 95 tys. mkw. powierzchni biurowej (w tym 49,95 tys. mkw. oddanych w I połowie 2011 r.). Tak mała liczba oddawanych biur to wynik ograniczonego dostępu inwestorów do kredytów w drugiej połowie 2008 i w 2009 roku.
Jak obliczają analitycy Colliers International, w ośmiu największych miastach Polski buduje się teraz około 790 tys. mkw. biur, z czego 55,6 pro. w Warszawie. Większość trwających budów zakończy się do końca 2011 lub w 2012 r. Dopiero wtedy procent niewynajętej powierzchni może się ponownie zwiększyć.